Wielu rodziców przeżywa trudne chwile, gdy dziecko nie chce jeść. Brak łaknienia to częsty powód wizyt w gabinetach lekarskich. Czy jednak naprawdę jest się czym martwić? Skąd brak apetytu u dziecka? Jakie mogą być tego konsekwencje oraz co zrobić, gdy moje dziecko nie chce jeść? Na te i kilka innych pytań znajdziecie odpowiedź w poniższym artykule.
Spis treści
Dlaczego dziecko nie chce jeść?
Powodów, dla których dziecko nie chce jeść, może być wiele. Przyczyny braku apetytu różnią się w zależności od etapu rozwoju dziecka oraz wieku. Rodzice najczęściej spotykają się z tym problemem, gdy dziecko jest pomiędzy drugim a piątym rokiem życia. Co jest zatem powodem, dla którego dwuletnie dziecko nie chce jeść?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, powinniśmy przyjrzeć się etapom rozwoju dziecka. Dzieci w pierwszym roku życia bardzo szybko i zauważalnie gołym okiem przybierają na wadze. Do szóstego miesiąca życia dziecka, jego waga podwaja się w stosunku do wagi urodzeniowej. W pierwszym roku życia możemy obserwować nawet jej potrojenie względem wagi z dnia urodzenia.
Obserwowanie w tym okresie braku apetytu u dziecka, o ile nie przejawia ono żadnych innych objawów jak np. spadek nastroju, złe samopoczucie itp., jest zupełnie normalne. Dzieje się tak, ponieważ przyrost masy ciała w tym wieku spowalnia. Tym samym zapotrzebowanie na jedzenie jest znacznie mniejsze. Z badań wynika, że przyrost masy ciała dziecka w drugim roku życia wynosi 2,3 kg rocznie. Wynik ten spada do 1 – 2 kg rocznie u dzieci między drugim a piątym rokiem życia.
Należy również wspomnieć o innych powodach braku apetytu u dziecka, które mogą sygnalizować istnienie realnego problemu. Oto trzy kategorie powodów, dla których dziecko nie chce jeść:
- Zdrowotne:
- rozwijająca się lub trwająca od pewnego czasu infekcja;
- pasożyty;
- anemia, niedobór żelaza;
- alergie pokarmowe;
- zespół jelita drażliwego;
- cukrzyca;
- niedoczynność tarczycy;
- Psychologiczne:
- zmuszanie dziecka przez rodzica do jedzenia;
- nudne posiłki i wynikająca z monotonii manifestacja tzw. ,,buntu dwulatka”;
- stres związany z sytuacją rodzinną i szkolną;
- zaburzenia odżywiania np. anoreksja i bulimia;
Mówiąc o czynnikach psychologicznych, warto pochylić się nad tematem wysokiej wrażliwości. Dziecko wysoko wrażliwe, czyli WWO, może nieco inaczej odczuwać głód. Dowiedz się więcej.
- Kulinarne:
- brak wypracowanych zdrowych nawyków żywieniowych; podjadanie słodyczy między posiłkami;
- picie słodkich napojów;
- nieregularne posiłki;
- nieatrakcyjny wygląd posiłków;
- brak zróżnicowanej diety;
- niesmaczne posiłki
W przypadku młodszych dzieci sytuacja wygląda nieco inaczej. Rodzice nierzadko zmagają się z problemem, gdy roczne dziecko nie chce jeść. U małych dzieci i niemowląt często występuje problem z nieodpowiednią techniką karmienia lub wyrażaniem przez nie niechęci do jedzenie pokarmu z jednej piersi. Warto wówczas zasięgnąć rady specjalisty laktacyjnego, który nauczy mamę prawidłowych technik karmienia oraz wskaże, jak zadbać o komfort własny oraz malucha.
Problem może pojawić się w trakcie prób poszerzenia diety dziecku. Okres ten czasami zbiega się w czasie z ząbkowaniem i towarzyszącym temu dyskomfortem. Pamiętajmy także, że nasze dziecko całkiem niedawno przyszło na ten świat i wszystkie bodźce z zewnątrz są dla niego zupełną nowością, z którą obeznanie wymaga czasu. W tym przypadku musimy wykazać się dużą empatią i cierpliwością.
Dziecko nie chce jeść – czym to grozi?
Jak już wspomniano w pierwszej części artykułu, brak apetytu u dziecka jest zazwyczaj zjawiskiem naturalnym wynikającym z rozwoju i najczęściej nie pociąga za sobą większych konsekwencji. Są jednak przypadki, które mogą wpłynąć znacząco na stan zdrowia dziecka. Kiedy zatem powinnam zacząć się martwić, gdy moje dziecko nie chce jeść? Oto kilka alarmujących symptomów:
- pomimo wszelkich starań rodzica brak apetytu u dziecka utrzymuje się przez dłuższy czas, co może prowadzić do anemii;
- brak dostarczenia odpowiednich wartości odżywczych może prowadzić do spadku energii u dziecka oraz osłabionej odporności;
- wzdęcia, luźny stolec z domieszką krwi;
- świąd w okolicy odbytu;
- podwyższona temperatura;
- częste pragnienie i częste oddawanie moczu;
- gorszy wygląd włosów i paznokci;
- wyraźny spadek masy ciała;
- senność i apatia.
Nagły brak apetytu u dziecka, które do tej pory jadło regularnie, może oznaczać rozwijającą się infekcję, zapalenie ucha środkowego, zapalenie układu moczowego lub schorzenie dróg oddechowych. W takiej sytuacji należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem pediatrą, który rozpozna przyczynę, dlaczego dziecko nie chce jeść.
Co zrobić, gdy dziecko nie chce jeść?
Posiadając już wiedzę na temat rozwoju dziecka i przyczyn braku apetytu, ze spokojem należy opracować plan działania i obserwować zmiany zachodzące w nawykach żywieniowych naszego dziecka. Pamiętaj, aby pod żadnym pozorem nie zmuszać dziecka do jedzenia. Oto kilka wskazówek, które możesz wykorzystać do swojego planu:
- podawaj dziecku mniejsze ilości jedzenia, ale częściej;
- pozwól dziecku brać czynny udział w przygotowaniu posiłku i wyborze składników;
- spróbuj uatrakcyjnić posiłki, np. robiąc ciekawe wzory z warzyw i owoców;
- zrezygnuj ze składników, których dziecko nie lubi (wszystko można zastąpić czymś pyszniejszym);
- pozwól, aby dziecko jadło we własnym tempie;
- zrezygnuj ze słodkich przekąsek między posiłkami;
- podaj dziecku picie dopiero po posiłku, a nie w trakcie;
- nie używaj jedzenia jako nagrody lub kary.
Brak apetytu u dziecka – kiedy pójść do lekarza?
Posiadając wiedzę przedstawioną w tym artykule, już wiesz, że spadek apetytu u dziecka często wynika z etapów rozwojowych i jest czymś naturalnym. Są jednak sytuacje, które mogą budzić nasz niepokój, np. wówczas, gdy dziecko nie chce jeść przez dłuższy czas i towarzyszą temu inne symptomy niż tylko brak apetytu. Do lekarza należy się zatem udać, gdy wykluczymy tzw. ,,bunt dwulatka”, skoki rozwojowe i ząbkowanie oraz gdy wprowadzony przez nas plan wdrażania zdrowych nawyków odżywiania nie przyniósł efektów. Pamiętajmy, aby bacznie obserwować zmiany w zachowaniu naszych dzieci, nie wpadając przy tym w panikę i zachowując zdrowy rozsądek.
Jak pobudzić apetyt u dziecka?
Oprócz wskazówek podanych w planie wdrażania zdrowych nawyków żywieniowych u dziecka istnieje wiele innych sposobów na niejadków. Zatem co zrobić, gdy dziecko nie chce jeść?
Aktywność fizyczna na świeżym powietrzu jest bardzo istotna dla rozwoju dziecka, ponieważ wzmacnia mięśnie, usprawnia funkcjonowanie psychoruchowe oraz pobudza układ trawienny. Zadbajmy o to, aby nasze dziecko codziennie miało okazję zmęczyć się fizycznie poprzez zabawę i sport. Dzieci aktywne fizycznie mają znacznie większe zapotrzebowanie na pobieranie energii z pożywienia.
Ważnym aspektem jest także suplementacja. Nie zawsze jesteśmy w stanie dostarczyć dziecku wszystkich niezbędnych witamin i minerałów z pożywienia. Warto zadbać o wspomaganie funkcjonowania organizmu poprzez suplementację olejami bogatymi w kwasy Omega 3 i 6. Olej ten można pozyskać z pestek dyni. Warto dodawać go do sałatek, zup i sosów. Nie zapominajmy także o witaminach wspomagających odporność, tj. witamina A, witamina B6 oraz witamina C, która chroni organizm przed wytwarzaniem wolnych rodników oraz toksynami. Równie ważna jest także witamina E, która pełni rolę przeciwutleniacza i chroni organizm przed szkodliwymi substancjami.
