Wysoko wrażliwe dzieci często określane są jako te, które od najmłodszych lat sprawiają wrażenie nieco starszych. Wyróżniają się na tle rówieśników, niekiedy są bardziej bystre i empatyczne od pozostałych. Wysoko wrażliwe dziecko dostrzega pewne szczegóły albo zadaje pytania, które nie są „typowe” dla jego wieku. Zastanawiasz się nad tym, czy Twoje dziecko jest nad wyraz wrażliwe? A może Twoim zdaniem jego emocje nie są adekwatne do sytuacji? Jak zrozumieć wysoko wrażliwe dziecko? Podpowiadamy w poniższym artykule.
Spis treści
Wysoko wrażliwe dziecko – co to znaczy? Kim jest?
Wysoko wrażliwe dzieci są sporą częścią populacji. Według badań stanowią one około 15 – 20% społeczeństwa, co wskazuje, że niemal co 5 dziecko cechuje się wysoką wrażliwością. Co to znaczy, że dziecko jest wysoko wrażliwe? Wielu osobom termin „wysoko wrażliwy” kojarzy się pejoratywnie. Kiedy słyszymy o nadwrażliwości emocjonalnej, to wyobrażamy sobie często słabego, pozbawionego charakteru, nieradzącego sobie w życiu „mazgaja”. Takie podejście jest bardzo krzywdzące dla dzieci wysoko wrażliwych. Kim jest WWO? Wysoko wrażliwe dziecko to osoba, która zupełnie inaczej przetwarza docierające do niego bodźce i odznacza się specyficznym sposobem przeżywania. WWO nie jest zaburzeniem psychicznym ani nieprawidłowością, jednak rodzi pewne trudności i niewygodę zarówno dla ludzi o wysoko wrażliwym usposobieniu, jak i osób przebywających w ich otoczeniu.
Jak rozpoznać WWO u dziecka?
Wysoko wrażliwe dziecko łatwo można przestraszyć, ma niezwykle delikatną skórę, jest zdezorientowane i źle się czuje w głośnych miejscach, nie działają na niego surowe kary – za to bardziej motywujące są uwagi i łagodne wskazówki, jest mocno wrażliwe na zapachy, można u niego zauważyć kierowanie się intuicją, wiele zadań i obowiązków działa na nie demotywująco i wzbudza stres, jest perfekcjonistą, jego pytania są wyjątkowo głębokie i skłaniające do refleksji, jest wyjątkowo empatyczne, jest wyjątkowo wrażliwe na ból, lubi spędzać samotnie czas, mocno odczuwa głód, jest ostrożne – nie podejmuje ryzyka i nie zachowuje się spontanicznie, nie lubi obecności obcych ludzi. To oczywiście tylko niektóre czynniki, które mogą wskazywać na to, że mamy do czynienia z WWO dzieckiem, jednak każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny oraz konsultacji ze specjalistą.
Dziecko wysoko wrażliwe – czy to problem? Jak mu pomóc?
Przede wszystkim warto mieć na uwadze to, że wysoka wrażliwość u małego dziecka nie musi stanowić problemu, ponieważ często z wiekiem nabiera ono pewności siebie i nie jest już tak lękliwe i wrażliwe. Posiadanie cech takich jak empatia czy zdolność odczytywania cudzych emocji może okazać się pomocne w życiu i sprawić, że dziecko wyrośnie na wartościowego człowieka. Nie jest to zatem powód do niepokoju. Warto jednak zastanowić się nad tym, jak wspierać wysoko wrażliwe dziecko. Rodzice w kontakcie z WWO dzieckiem powinni mieć świadomość, że jest ono bardziej podatne na niską samoocenę. Wysoko wrażliwe dzieci zazwyczaj chcą zrealizować określone zadanie jak najlepiej potrafią, sumiennie przestrzegać nałożonych zasad, a gdy im nie wychodzi lub usłyszą krytyczną uwagę na swój temat, zwykle mocno analizują tego typu informację i przeżywają ją. Jednym z ważniejszych punktów jest budowanie bezwarunkowego poczucia wartości u takiego dziecka. Po drugie, warto dużo rozmawiać z dzieckiem. Słuchać uważnie, co ma do powiedzenia, bez względu na to, czy odpowiada o swoich sukcesach czy porażkach.
Psycholog dla dziecka WWO. Iść do specjalisty?
Każde dziecko wymaga troski. Jeśli rodzice bądź opiekunowie zauważają pewne niepokojące zachowania, bądź wachlarz różnych emocji u swojego dziecka, powinny poradzić się specjalisty. Wizyty w gabinetach psychologicznych nie są już krępujące. Coraz więcej osób ma świadomość tego, że konsultacja ze specjalistą – psychologiem, nie jest powodem do wstydu, a szansą na lepsze, spokojniejsze życie. Mamy sporą liczbę psychologów dziecięcych, którzy mogą wesprzeć rodziców, gdy zaburzenia emocjonalne malucha ich przerastają. Psycholog pomoże nam znaleźć źródło problemów i może nauczyć mechanizmów, dzięki którym je zwalczymy.
WWO to nie choroba
Dzieci WWO widzą o wiele więcej, słyszą wyraźniej, czują mocniej. Można powiedzieć, że chłoną otoczenie, przetwarzają informacje na głębszym niż „normalny” człowiek poziomie. Wielu psychologów WWO postrzega nie jako słabość, a jako siłę, którą można pokochać i zaakceptować. U dzieci wysoko wrażliwych bardzo ważna jest praca nad samooceną i odwoływanie się do własnych sukcesów. Dzieci WWO zazwyczaj są odważne, ale dłużej zajmuje im wejście w daną sytuację, dlatego my – jako rodzice i opiekunowie – powinniśmy z nimi rozmawiać, dając im poczucie zrozumienia, którego tak bardzo potrzebują.