Odpowiednia dieta w ciąży jest niezwykle istotna dla rozwoju dziecka i zdrowia matki. Codzienny jadłospis kobiety oczekującej maleństwa powinien zawierać więc wszystkie składniki konieczne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. A czego nie można jeść w ciąży? Które produkty należy wykluczyć z diety? Poniżej rozwiewamy wszelkie wątpliwości.
Spis treści
Dieta w ciąży – co szkodzi dziecku?
Ciąża to czas radosnego i niecierpliwego oczekiwania na maleństwo. To czas – bez wątpienia – szczególny i nieporównywalny z żadnym innym doświadczeniem. Jest to też okres, kiedy z oczywistych względów wyjątkowo skupiamy się na sobie i swoim ciele. Troska o zdrowie matki i dziecka staje się więc priorytetem.
Jednym z ważniejszych czynników wpływających na dobrostan rozwijającego się płodu jest przy tym dieta ciężarnej. Jadłospis kobiety w stanie błogosławionym powinien opierać się przede wszystkim na pełnowartościowej i nieprzetworzonej żywności. W tym kontekście często mówi się również o grupie artykułów spożywczych, których lepiej unikać w tym czasie. Całkiem zresztą słusznie! Co więcej, wyróżnić można także produkty bezwzględnie zakazane. A czego nie można jeść w ciąży?
Z całą pewnością należy unikać żywności typu fast food. Jest to przetworzone jedzenie, pozbawione składników odżywczych. A przy tym bogate w niezdrowe tłuszcze, węglowodany proste i kalorie.
Dobrze będzie w ogóle zwrócić uwagę na wysoko przetworzoną żywność, np. na tzw. gotowce. Obecnie takie dania dostępne są praktycznie w każdym sklepie. A może jednak warto poświęcić odrobinę czasu i przygotować posiłek samodzielnie z dobrych jakościowo składników?
Lepiej też nie objadać się słodyczami i ograniczyć spożycie cukru. W przypadku stwierdzenia cukrzycy ciążowej należy je całkowicie wyeliminować. Wskazana jest czujność przy słodzikach z uwagi na nie do końca znany ich wpływ na płód.
Trzeba też wiedzieć, że niektóre produkty mogą być źródłem groźnych bakterii (np. listerii). Stąd też z diety ciężarnej trzeba wykluczyć surowe jaja, ryby, mięso. Mycie owoców i warzyw to zaś konieczność.
Czego nie wolno jeść w ciąży – lista produktów zakazanych
Dla ułatwienia przygotowaliśmy zestawienie rzeczy, które należy całkowicie wykluczyć z diety ciężarnej.
Lista zakazanych produktów:
- alkohol i produkty go zawierające,
- niepasteryzowane mleko i przygotowane na jego bazie wyroby, takie jak sery pleśniowe oscypki,
- surowe i niedogotowane jaja, a także potrawy z nich przyrządzone,
- surowe i wędzone na zimno ryby oraz niektóre gatunki ryb w ogóle (np. tuńczyk czy makrela, które mogą kumulować w sobie metale ciężkie),
- surowe i niedogotowane mięso (np. tatar, szynka parmeńska),
- niemyte warzywa i owoce,
- żywność zawierająca słodziki,
- słodkie napoje gazowane z kofeiną i tauryną.
A czego nie wolno jeść w ciąży jeszcze?
Warto unikać żywności zawierającej sztuczne dodatki, takie jak barwniki, konserwanty itp. Lepiej zwrócić uwagę na to, ile dziennie pijemy kawy. Zasadniczo kawa nie jest zabroniona. Nie bez znaczenia pozostaje jednak dawka przyjmowanej kofeiny.
Pamiętajmy! To, co jemy, ma ogromny wpływ na rozwijające dziecko i nasze zdrowie.
Suplementy diety w ciąży
Trudno ukryć, że ciąża wymaga od kobiety szczególnej troski o zdrowie. Podyktowane jest to zarówno samym jej stanem, jak i faktem, że pod sercem nosi małego (ale wciąż rosnącego!) człowieka.
W tej sytuacji dostarczenie organizmowi wszystkich kluczowych składników odżywczych jest więc koniecznością. Dieta w ciąży powinna być zatem bardzo bogata w witaminy, minerały i inne ważne substancje.
Z uwagi zaś na zwiększone ich zapotrzebowanie – obok pełnowartościowej żywności – często stosuje się suplementy diety. Takie środki są zalecane zwykle przez ginekologów już od pierwszej ciążowej wizyty.
Trzeba przy tym wiedzieć, że przyszła matka powinna przyjmować wyłącznie suplementy przeznaczone dla kobiet w ciąży. W aptekach jest zresztą spory wybór takich produktów. Warto wybierać te rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników. Dla bezpieczeństwa lepiej też unikać stosowania innych środków na własną rękę.
Pamiętajmy także, że suplementy diety w ciąży – jak zresztą wskazuje sama nazwa – stanowią wyłącznie dodatek. Najważniejsza jest zawsze zbilansowana dieta ciężarnej, która dostarczy organizmowi wszystkich niezbędnych składników.
Zioła w ciąży
O dobroczynnym wpływie ziół mówi się bardzo dużo. Nic w tym zresztą dziwnego. Zioła to naturalne lekarstwa, które mogą mieć zbawienny wpływ na nasze zdrowie. Wiele z nich może też z powodzeniem znaleźć swoje miejsce w diecie ciężarnej.
Ich działanie jest przy tym często niedoceniane, a nawet wręcz lekceważone. Ot, jakieś tam ziółka – w ten sposób myśli wiele osób. Nie każdy zdaje sobie więc sprawę, że niektóre z nich w istotny sposób wpływają na funkcjonowanie organizmu. Stąd też szereg ziół, których nie wolno spożywać w ciąży, ponieważ mogą zagrażać matce i dziecku.
Do grupy ziół zakazanych należą: szałwia lekarska, ziele piołunu, senes, wrotycz, kora kruszyny, aloes, tymianek, krwawnik pospolity, żeń-szeń, boldo, lukrecja. Za bezpieczne w diecie w ciąży uznaje się zaś następujące zioła: melisa, mięta, rumianek, pokrzywa, czystek, prawoślaz, siemię lniane.
Ciekawym przypadkiem są liście malin. Przyrządzony z nich napar nie jest wskazany do spożywania przed 38 tygodniem ze względu na działanie niepożądane. Niektórzy polecają zaś jego picie pod koniec ciąży z uwagi na możliwość przyspieszenia porodu i usprawnienia akcji porodowej.
Produkty wskazane dla ciężarnej
Wiemy już, czego nie jeść w ciąży. Czas więc wspomnieć o produktach, które powinny znaleźć się w diecie przyszłej mamy. Zwłaszcza że odpowiednio skomponowany jadłospis – a co za tym idzie dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych – ma ogromne znaczenie. Może bowiem znacznie zmniejszyć ryzyko wad wrodzonych i poronienia, a także mieć wpływ na prawidłowy przebieg ciąży.
Swoją drogą, łatwiej chyba o zestawienie rzeczy zakazanych niż podanie wszystkich, które można zalecić. Trzeba bowiem wiedzieć, że dieta ciężarnej może być bardzo urozmaicona i smaczna. Wybór jest naprawdę spory. Wystarczy tylko trzymać się pewnych zasad, żeby zapewnić sobie i dziecku wszystko to, co konieczne.
Dieta w ciąży powinna więc bazować na żywności naturalnej, świeżej, nieprzetworzonej i wartościowej. To przede wszystkim owoce i warzywa, a także produkty pełnoziarniste (pieczywo, makaron, ryż, kasze). Warto spróbować roślin strączkowych. Pamiętajmy o tłuszczach roślinnych wysokiej jakości (np. oliwa z oliwek czy oleje zimnotłoczone). Świetnym wyborem będzie chude mięso i ryby, zwłaszcza te z pewnego źródła. Dobrze nam zrobią suszone owoce, orzechy, pestki – tu trzeba jednak pamiętać o umiarze. Produkty nabiałowe (z mleka pasteryzowanego) będą zaś znakomitym źródłem wapnia.