Limfocyty stanowią jedną z populacji białych krwinek. Są niezwykle ważnymi komórkami układu odpornościowego, ponieważ ich zadaniem jest produkcja przeciwciał. Bronią organizm człowieka przed patogenami takimi jak grzyby, wirusy czy bakterie. Niska lub zbyt wysoka ich ilość we krwi może świadczyć o problemach zdrowotnych. Co więc oznaczają podwyższone limfocyty u dziecka? Kiedy udać się do lekarza? Czy zawsze mamy powód do niepokoju?
Spis treści
Limfocyty – ogólny opis
Limfocyty to jeden z rodzajów leukocytów, czyli komórek występujących w krwi człowieka. To białe krwinki, podobnie jak eozynofile. Są one komórkami heterogennymi, co oznacza, że pełnią różne funkcje i są produkowane w kilku miejscach: grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych, grudkach chłonnych błon śluzowych czy szpiku kostnym czerwonym. Stanowią bardzo ważny element układu odpornościowego człowieka.
Limfocyty nieustannie cyrkulują między krwią a limfą. Przechodzą z naczyń krwionośnych do węzłów limfatycznych lub ognisk zapalnych w tkankach. Podstawowa ich rolą w organizmie człowieka polega na rozpoznawaniu, identyfikacji i likwidacji antygenów. Wyróżniamy trzy główne grupy limfocytów:
- limfocyty T (grasiczozależne). To największa grupa limfocytów, ich zadaniem jest odpowiedź immunologiczna komórkowa,
- limfocyty B (szpikozależne). Wytwarzają przeciwciała odpornościowe, co oznacza, że dzięki nim organizm nabiera odporności na pewne patogeny;
- komórki NK (naturalni zabójcy). Wykazują aktywność cytotoksyczną, niszcząc komórki wirusowe i nowotworowe.
Limfocyty chronią organizm przed zarazkami, gdy nie radzą sobie z nimi inne mechanizmy obronne. Niestety mogą one wykazywać czasami działanie niepożądane. Dzieje się tak, gdy zaczynają zwalczać „normalne komórki”. W powyższym przypadku mówimy o schorzeniach autoimmunologicznych. Dlatego tak ważne są regularne badania krwi i sprawdzanie ich poziomu. Co mogą oznaczać wysokie limfocyty u niemowlaka, a co u większego dziecka?
Podwyższone limfocyty u dziecka – co oznaczają?
Poziom limfocytów badany jest w trakcie rutynowej morfologii krwi u dziecka. Badanie pokazuje czy ich poziom znajduje się w normie, a może obserwujemy jego podwyższenie lub obniżenie. Każde odchylenie może wskazywać na problemy zdrowotne. Jakie są zatem normy limfocytów u dzieci?
- u noworodków do 6. dnia życia: 26-36%,
- 7-13 dzień: 36-46%,
- 14-30 dzień: 43-53%,
- od 1. miesiąca do 1. roku: 45-75%,
- dzieci 1–3 lata: 50-70%,
- dzieci 4–5 lat: 40-60%,
- dzieci 6–7 lat: 32-52%,
- dzieci 8–15 lat: 28-48%,
- dzieci 16–19 lat: 25-45%.
Należy jednak pamiętać, że na wynik badania mogą mieć wpływ takie czynniki jak: przyjmowane suplementy czy stosowana dieta. Co oznaczają podwyższone limfocyty u dziecka? Taki wynik związany jest z problemami zdrowotnymi. Zbyt wysoka ich liczba towarzyszy, takich schorzeniom jak: przewlekłe zakażenie bakteryjne, zakażenie bakteryjne o ciężkim przebiegu, wirusowe zapalenie wątroby (WZW), krztusiec, gruźlica, białaczka, a także alergia czy niektóre choroby wirusowe, jak mononukleoza zakaźna, różyczkę, grypa.
Znacznie podwyższone stężenie limfocytów występuje u małych pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi, jak atopowe zapalenie skóry, astma czy alergie pokarmowe. Mogą być także skutkiem przyjmowania niektórych leków bądź przetaczania krwi.
Jak zostało wspomniane, normy limfocytów u dzieci zależą od ich wieku. W przypadku niemowląt wszelkie odstępstwo od tej normy może oznaczać infekcję wirusową, np. grypę, świnkę, opryszczkę, mononukleozę, różyczkę, a także ostrą białaczkę limfoblastyczną, gruźlicę, brucelozę, ospę wietrzną.
Po urodzeniu
Warto podkreślić, że zwiększona liczba białych krwinek w pierwszych miesiącach życia jest normalnym stanem fizjologicznym. Dlatego taka sytuacja u noworodków nie powinna martwić. U maluszków często obserwuje się ich podwyższony poziom. Może on być spowodowany nawet zmianą temperatury.
Dzieje się tak, ponieważ układ odpornościowy nowo narodzonych dzieci dopiero się kształtuje i są bardziej narażone na infekcje.
Niższy poziom
Co oznacza obniżony poziom limfocytów? Ich niedobór może świadczyć o obniżonej odporności organizmu. Spadek liczby limfocytów poniżej 1000/µl określany jest jako limfopenia. Występuje u osób z wrodzonymi i nabytymi defektami odpornościowymi.
Są one podatne na zakażenia oraz infekcje. Łatwo się przeziębiają, mają skłonność do owrzodzeń jamy ustnej oraz często chorują na nawracające grypy, anginy i inne infekcje wirusowe. O osłabieniu układu immunologicznego mówimy przy poziomie niższym niż 15% wszystkich białych krwinek.
Należy jednak pamiętać, że jednostkowe analizowanie samego poziomu limfocytów nigdy nie będzie stuprocentową diagnozą. Zawsze wyniki całościowe powinien analizować specjalista.
Podwyższone limfocyty u dziecka – co robić?
Poziom limfocytów zależy od płci oraz wieku, a także stanu zdrowia i sposobu pobierania krwi do badania. U najmłodszych powinny one stanowić około 20–45% wszystkich białych krwinek obecnych w krwi.
Każde odstępstwo od ogólnej normy może świadczyć o problemach z układem odpornościowym. Białaczka to jedna z najpoważniejszych przyczyn podwyższonych limfocytów, której tak bardzo boją się rodzice. Niestety choroba w początkowym stadium nie daje objawów, stąd tak ważne jest regularne, profilaktyczne badanie krwi.
Pamiętajmy jednak, żeby interpretację wyników zostawić lekarzowi, który oceni wszystkie parametry morfologii, uwzględniając ogólny stan zdrowia dziecka. W razie potrzeby zleci dodatkowe badania.
Udaj się do lekarza w przypadku podwyższonych limfocytów u dziecka
Wysokie limfocyty u dziecka nazywane jest limfocytozą. Jej objawy mogą być bardzo poważne lub łagodne. W pierwszej kolejności nie wskazują np. na chorobę nowotworową, ale w połączeniu z wynikami badań krwi powinny nas zaniepokoić. W takim wypadku należy odwiedzić specjalistę (onkologa lub hematologa).
Alarmujące objawy to:
- gorączka,
- krwawienia z nosa,
- ból i zawroty głowy,
- osłabienie,
- złe samopoczucie,
- senność,
- pocenie się,
- utrata masy ciała,
- słaby apetyt,
- nudności.
Liczbę limfocytów określamy poprzez wykonanie badania krwi, czyli morfologię. Stężenie poszczególnych składników w naszym organizmie pozwala na ocenę pracy i kondycji układu immunologicznego (jest jednym z najważniejszych układów w organizmie).
Wysoki poziom tych komórek we krwi wskazuje, że nasz organizm „walczy ze stanem zapalnym”. Najczęściej krótkotrwała limfocytoza jest normalnym efektem działania układu odpornościowego. Pamiętajmy, jednak by w przypadku częstych, długotrwałych infekcji lub gorszego stanu zdrowia maluszka wykonać szczegółową morfologię i wymaz krwi, który pozwoli wykryć wysoki poziom limfocytów u niemowlaka czy starszego dziecka.
Morfologia z rozmazem krwi to istotne badania
Morfologia z rozmazem krwi jest bardzo ważnym badaniem przesiewowym, które powinno się wykonywać maluszkom rutynowo raz w roku.
Dzięki temu można z łatwością wykryć podwyższone limfocyty u dziecka. Dla ustalenia ich dokładnej liczby trzeba zrobić wspomniany rozmaz krwi. Polega on na ocenie pod mikroskopem ilości i wyglądu białych krwinek. To badanie wykonywane przy użyciu sprzętu w przypadku wykrycia nieprawidłowości w morfologii krwi i rozmazie automatycznym. Tylko lekarz, znając stan kliniczny pacjenta, normy oraz wynik całej morfologii, może zinterpretować stan zdrowotny danej osoby.
Badanie szczegółowe krwi pozwala określić, z jakim rodzajem infekcji lekarz ma się do czynienia. Pomaga to odpowiednio dobrać leczenie, by nie podawać antybiotyku, który nie jest w danej chorobie potrzebny. Ponadto dzięki odpowiedniej diagnozie można zdecydowanie szybciej przeciwdziałać takim chorobom jak białaczka, rak kości czy mononukleoza.
