Największy fizyk teoretyczny naszych czasów był genialnym naukowcem. Jednak jego życie rodzinne nie rozwijało się tak spektakularnie, jak jego kariera naukowa. Ile miał żon? Kim były dzieci Einsteina? Jakie były ich relacje? Czy Einstein miał więcej dzieci?
Spis treści
Albert Einstein – sylwetka genialnego naukowca
Był fizykiem, twórcą ogólnej i szczególnej teorii względności, laureatem Nagrody Nobla. Urodził się w 1879 roku w niemieckim mieście Ulm. Studiował na Politechnice w Zurychu. W 1905 roku opublikował swoją pierwszą przełomową pracę, która dała mu wkrótce międzynarodową sławę. W 1916 roku opublikował drugą pracę, która również okazała się przełomem. Za swoje dokonania w nauce w 1921 roku otrzymał Nagrodę Nobla i stał się znany na całym świecie. W związku z nastrojami panującymi w krajach niemieckich, w 1932 roku opuścił Europę i wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Związał się z uniwersytetem w Princeton. W latach przed II wojną światową i w jej czasie angażował się w politykę, głosząc idee pacyfistyczne i pisząc listy do prezydenta USA Franklina D. Roosevelta. Był jednak zwolennikiem skonstruowania bomby atomowej. Zmarł w Princeton w 1955 roku. Do dziś jest uznawany za jednego z geniuszy fizyki i nauki w ogóle. Jego teorie na trwałe zmieniły oblicze naukowego świata.
Albert Einstein – ciekawostki. Dla dzieci i nie tylko
O genialnym fizyku krążyły i wciąż krążą niezliczone ciekawostki. Dotyczą jego stosunku do wiedzy, wyobraźni, spraw codziennych. Ciekawostki dla dzieci o Einsteinie i nie tylko zaliczają się do jednych z najciekawszych. Oto one:
– Młody Albert był jak na swój wiek bardzo zdolnym uczniem. Uczenie się przychodziło mu z łatwością, ale za szkołą nie przepadał.
– W pierwszych latach szkoły nie interesował się specjalnie matematyką i fizyką. Podobno zachęcił go do nich jego wuj Jakub dopiero w szkole średniej.
– Einstein od dziecka uczył się grać na skrzypcach. Gdyby jego zainteresowania nie skierowały się w stronę matematyki, prawdopodobnie zostałby wirtuozem tego instrumentu.
– Fizyk nie chodził do fryzjera, co zresztą zostało uwidocznione na jego zdjęciach. O jego włosy dbała jego żona.
– Ponoć Einstein nie lubił nosić skarpetek.
– Niektórzy nauczyciele młodego Alberta nazywali go wprost leniem. Co nie oznacza, że miał słabe wyniki w szkole.
– Albert Einstein zajmował się działalnością charytatywną i wspierał mi.in. uchodźców z nazistowskich Niemiec.
– Genialny naukowiec obok wiedzy wysoko cenił wyobraźnię, która kojarzyła mu się z nieograniczonym kosmosem.
Rodzina naukowca. Co o niej wiadomo?
Naukowiec urodził się w rodzinie Pauliny i Hermanna Einsteinów. Jego rodzice byli zasymilowanymi Żydami z klasy średniej. Ojciec zajmował się handlem, a matka prowadziła dom. Albert miał młodszą o dwa lata siostrę Marię, która nazywano Mają. W 1880 roku cała rodzina przeprowadziła się z Ulm do Monachium.
W 1894 roku Hermann Einstein wyjechał do pracy w Mediolanie, a młody Albert został w Monachium. Jednak z powodu niechęci do czekającej go służby wojskowej uciekł z tamtejszej szkoły i wrócił do domu swoich rodziców. Wydaje się, że to niecodzienne wydarzenie nie podważyło jednak ich bliskich relacji rodzinnych.
Partnerki fizyka. Żony Einsteina
Albert Einstein był dwukrotnie żonaty. Swoją pierwszą żonę, serbskiego pochodzenia, Milevę Marić poznał na studiach. Pobrali się w 1903 roku w Bernie. Był to ślub cywilny. Małżeństwo przetrwało tylko 16 lat. W 1919 roku Albert i Mileva wzięli rozwód i już kilka wcześniej żyli w separacji i mieszkali w odległych od siebie miastach. Jeszcze w tym samym roku fizyki ożenił się po raz drugi, ze swoją kuzynką Elsą. Albert przeżył z Elsą kolejne lata aż do jej śmierci w 1936 roku. Nigdy więcej się nie ożenił.
Albert Einstein – dzieci. Lise
Kim były dzieci Einsteina? O pierwszym z nich nie posiadamy zbyt wielu informacji.
Niewiele wiadomo na temat życia Lise, pierwszego dziecka Alberta i Milevy. Jej pełne imię to Lieserl. Potwierdzone informacje o niej zawarte są tylko w kilku listach, które fizyk i jego żona wymienili między sobą pomiędzy 1901 a 1903 rokiem. Po raz pierwszy imię Lesierl było wspomniane przez jej matkę Milevę w jednym z tych właśnie listów, zanim jeszcze się urodziła. Z kolei Albert sugerował w listach, że raczej oczekiwał syna. Płeć została potwierdzona w liście z początku roku 1902. Mimo swoich oczekiwań fizyk wyrażał zainteresowanie swoją córką i okazywał jej swoją miłość.
Powszechnie przyjmuje się, na podstawie korespondencji, że Lise urodziła się 27 stycznia 1902 roku w Nowym Sadzie w Wojwodinie, obecnie w Serbii. Przy narodzinach nie było Alberta, który w tym czasie pracował w Szwajcarii. Córka Lise była dzieckiem nieślubnym, bowiem Einstein ożenił się z Milevą dopiero w następnym roku po jej narodzinach. Wskazuje to, że raczej planowali zalegalizować pochodzenie swojej córki.
Nie wiemy na pewno, jakie były dalsze losy Lieserl. Listy Einsteinów z 1903 roku domniemają, że ich córka zaraziła się szkarlatyną. Najprawdopodobniej wkrótce zmarła. Być może prawdą jest, że urodziła się z niepełnosprawnością umysłową. Na pewno opiekowała się nią rodzina matki. Albert nigdy nie widział córki. Popularna hipoteza głosi, że dziecko zostało oddane do adopcji. Faktem jest, że genialny fizyk i jego żona nigdy nie mówili o nim publicznie. Wydaje się raczej pewne, że dziewczynka zmarła we wczesnym dzieciństwie.
Albert Einstein – dzieci. Hans
Po córce Lieserl Einstein miał jeszcze dwójkę dzieci: Hansa i Eduarda. Hans Albert Einstein przyszedł na świat 14 maja 1904 roku w Bernie. Za edukację pierwszych lat jego życia odpowiadała żona Einsteina. Po swoim rozwodzie w 1919 roku Albert odwiedzał syna, który czas spędzał w Szwajcarii. Gdy nie byli razem, wymieniali intensywnie listy. Podobnie jak jego rodzice, Hans wybrał się na studia na Politechnikę w Zurychu. Kierunek inżynieria lądowa nie przypadł jednak do gustu Albertowi. Mimo to genialny fizyk musiał wkrótce pogodzić się z wyborem syna. Pomimo tej historii rodzinnej Hans ukończył studia z wyróżnieniem w 1926 roku. Potem wyjechał do Niemiec i pracował przez kilka lat jako inżynier. W 1936 roku na tej samej uczelni zdobył doktorat.
W międzyczasie, w 1927 roku, Hans ożenił się i w 1937 roku, już po wyjeździe swego ojca, również wyemigrował do USA. Na początku zamieszkał w Karolinie Południowej i pracował dla agrotechnicznej stacji badawczej w Clemson. W 1943 roku wraz z rodziną przeprowadził się do Kalifornii i rozpoczął karierę wykładowcy w California Institute of Technology. Po czterech latach, w 1947 roku, został wykładowcą na Uniwersytecie Kalifornijskim, gdzie pracował do emerytury i zdobył tytuł profesora. Był dobrym wykładowcą, którego pracę studenci doceniali. Można powiedzieć, że był nauczycielem z prawdziwego zdarzenia. W czasie swojego pobytu w USA wymieniał ze swoim ojcem listy, w których obok tematów zawodowych, podejmował też wątki osobiste. Zmarł w 1973 roku.
Albert Einstein – dzieci. Eduard
Do innych dzieci Einsteina należał Eduard, który urodził się 28 lipca 1910 roku w Zurychu. Od dzieciństwa wykazywał skłonności do nadmiernej wrażliwości i niestabilności emocjonalnej. Był utalentowany muzycznie i poetycko. Gdy miał 4 lata, Albert wyjechał do Berlina (był to początek separacji małżeńskiej). W tym czasie fizyk nie widywał dzieci, co dla Eduarda było bardzo trudne. Jako bardzo wrażliwe dziecko przeżył to rozstanie głęboko i poważnie. Prawdopodobnie zaważyło to na jego późniejszej chorobie psychicznej.
Zafascynowany poglądami Zygmunta Freuda drugie z dzieci Einsteina postanowiło zostać psychiatrą lub psychoanalitykiem. Kierunek, który Eduard wybrał, nie spodobał się jego ojcu. Albert, który osobiście spotkał Freuda, nie cenił go zbyt wysoko. Niemniej, jego drugi syn planował pójść na medycynę. W niedługim czasie po rozpoczęciu studiów zdiagnozowano u niego objawy schizofrenii. Były one na tyle poważne, że wkrótce doprowadziły go nawet do nieudanej próby samobójczej (1930 r.). Był to koniec jego marzeń o byciu lekarzem. Załamanie psychiczne i wizyta w szpitalu sprawiły, że musiał porzucić studia. Wkrótce jego słynny ojciec wyjechał za ocean i już nigdy nie spotkał syna. Pomimo odległości, udało im się jednak ze sobą często korespondować.
Drugi syn Einsteina pozostawał pod opieką swojej matki Milevy aż do jej śmierci w 1948 roku. Potem przeniósł się do kliniki psychiatrycznej w Zurichu jako pacjent wewnętrzny, gdzie pozostał do swojej śmierci w 1965 roku.
Dalsi potomkowie fizyka
Mało kto wie, ale prawnuki znanego noblisty mieszkają dziś w kilku krajach na świecie: Szwajcarii, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. I choć nie są tak znani, jak Albert Einstein, można powiedzieć, że w swoich kręgach zyskali sławę.
Spośród dzieci Einsteina tylko Hans posiadał dzieci, których potomkowie żyją do dnia dzisiejszego. Pozostali niestety zmarli w dzieciństwie. Jego drugi syn Klaus (1932-1939) zmarł na błonicę. David (1939) zmarł w miesiąc po narodzinach. Ponadto Hans i jego żona Frieda adoptowali dziewczynkę Evelyn.
Pierwszym synem Hansa Einsteina jest Bernhard Caesar Einstein, który jako jedyny przeżył dzieciństwo. Urodził się w 1930 roku w Dortmundzie, zmarł w roku 2008. Swojego słynnego dziadka spotkał po raz pierwszy, gdy miał dwa latka. I tak jak on był utalentowanym skrzypkiem. Gdy miał 24 lata został powołany do wojska i wyjechał do rodzinnych Niemiec. Tam poznał swoją przyszłą żonę, Doris. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych pracował jako inżynier i fizyk. Ambicja i pracowitość sprawiły, że w tej dziedzinie zyskał nawet pewną sławę.
Do dziś żyją prawnukowie słynnego noblisty, a dzieci Hansa. Są to:
- Thomas Martin (ur. w 1955 r. w Szwajcarii),
- Paul Michael (ur. w 1959 r. w Szwajcarii),
- Eduard Albert (ur. w 1961 r. w USA),
- Mira (ur. w 1965 r. w USA),
- Charles Quincy Ascher (ur. w 1971 r. w USA).
Evelyn (1941-2011) została adoptowana przez Hansa niedługo po narodzinach, w 1942 roku. Już od dziecka była utalentowana językowo. Swój talent ujawniła na studiach, które ukończyła z zakresu literatury średniowiecznej na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Następnie wyszła za mąż za Grovera Krantza, z którym była w związku przez 13 lat. Po rozwodzie jej status społeczny uległ sporej degradacji. Została osobą bezdomną i musiała pracować dorywczo w różnych miejscach. Niestety, na pomoc ze strony rodziny adopcyjnej słynnego dziadka nie mogła liczyć. Była znana z akcji na rzecz obrony praw dziecka.
Krewni Alberta uwielbiali naukę
Einstein i jego dzieci lubili naukę. Już jego syn Hans udowodnił, że nie tylko jego ojciec może być sławnym naukowcem. Z kolei jego wnukowie parają się zagadnieniami naukowymi w całkiem nietypowy sposób. Ich choć nikt z rodziny Einsteinów, poza Albertem, nie zdobył już nagrody Nobla, na swój sposób osiągnęli sukces.
Hans był profesorem z zakresu inżynierii hydraulicznej i to z poświęceniem. Poza zajęciami czysto teoretycznymi i naukowymi, był świetnym i cenionym dydaktykiem. Studenci go lubili i szanowali.
Jego syn, Bernhard, poszedł w ślady swojego dziadka i zajął się fizyką. Pracował nad ulepszeniem lamp elektronowych, przede wszystkim nad urządzeniami wzmacniającymi światło dla noktowizorów. Słynny noblista Albert Einstein również na początku kariery podejmował zagadnienie światła – na jego temat przeprowadził swój pierwszy znany eksperyment. Bernhard był jednak nie tylko teoretykiem, lecz i praktykiem. Zgłosił i uzyskał kilka patentów związanych z technologią wzmacniania światła. W tej dziedzinie pracował w Szwajcarii i Stanach Zjednoczonych. Jego zainteresowania nauką zainspirowały jego pięcioro dzieci.
Thomas poszedł w kierunku medycyny dentystycznej i chirurgii plastycznej. Z kolei Paul i Mira – jako utalentowani w kierunku muzycznym – zajęli się muzyką.
Pozostali, czyli Charles i Eduard, również osiągnęli sukcesy, ale w innych branżach – medialnej i handlowej.
