W ostatnich latach na znaczeniu zyskuje antykoncepcja dla mężczyzn. Wielu z nich chce mieć większy wpływ na własną rozrodczość. Decydują się wziąć sprawy w swoje ręce z różnych przyczyn. Panowie wymieniają niechęć do posiadania dzieci, poczucie, że nie chcą mieć ich więcej czy posiadanie chorób genetycznych. Wazektomia to metoda, dzięki której łatwiej odczuwać radość z intymnych chwil bez ryzyka, że zaowocują one niechcianymi konsekwencjami. Na czym polega? Jak przebiega zabieg? Czy są jakieś skutki uboczne wazektomii? Przeczytaj poniższy artykuł, by dowiedzieć się wszystkiego.
Spis treści
Wazektomia – co to?
Plemniki są tworzone w jądrach. By mieć szansę na zapłodnienie komórki jajowej, przedostają się najądrzy, gdzie osiągają gotowość do wypełnienia swojego zadania. Kiedy mężczyzna ma orgazm, występuje także skurcz najądrzy oraz nasieniowodów. To on przesuwa plemniki do gruczołu krokowego i cewki moczowej. Stamtąd wydostają się wraz z ejakulatem. Można jednak ingerować w ten proces. Wazektomia jest przecięciem nasieniowodu, który łączy najądrze i gruczoł krokowy.
To metoda antykoncepcji przeznaczona wyłącznie dla mężczyzn. Wykwalifikowany lekarz przeprowadza prosty zabieg mikrochirurgiczny. W efekcie w ejakulacie nie będą obecne plemniki, a co za tym idzie – spłodzenie dziecka stanie się niemożliwe. Skuteczność tej metody według specjalistów to około 99 procent. U zdrowych mężczyzn przewyższyć ją więc może właściwie tylko całkowita abstynencja seksualna.
Podaje się, że w niektórych krajach rozwiniętych średnio kilkanaście procent dojrzałych mężczyzn decyduje się na taki zabieg, by przez resztę życia nie musieć myśleć o przypadkowym zapłodnieniu. Np. w USA, które przoduje w takich zabiegach, 20 proc. panów trzydziestopięcioletnich i starszych ma go już za sobą, by móc uprawiać seks bez ryzyka niechcianej i nieplanowanej ciąży u partnerki. W Polsce pierwsi lekarze zaczęli robić takie zabiegi na początku lat 2000.
Wazektomia wykonywana jest z wielu przyczyn, takich jak:
- niechęć do posiadania potomstwa;
- choroby genetyczne i inne u mężczyzny, np. psychiczne,
- problemy zdrowotne u kobiety, dla której ciąża lub różne metody zapobiegania zapłodnieniu mogłyby stwarzać ryzyko albo nie być skuteczne;
- wybór tego zabiegu jako antykoncepcji o wysokim stopniu skuteczności.
Istnieje też zabieg rewazektomii, który można rozważyć, by przywrócić drożność nasieniowodów. Jednak nie w każdym przypadku da się odzyskać całkowitą płodność.
Jak przebiega zabieg?
Przygotowania do wazektomii mogą zająć kilka dni. Sam zabieg nie zajmuje dużo czasu, jedynie około kilkunastu minut. Nie ma wielu przeciwwskazań zdrowotnych, co do jego zastosowania. Jedynie doradza się głębszy namysł w przypadku osób bardzo młodych, np. poniżej 25 roku życia, bezdzietnych, niezdecydowanych lub cierpiących na depresję.
Przygotowanie do zabiegu
Do wazektomii należy się przygotować. Najczęściej na początku będzie wymagane wypełnienie formularza dotyczącego chorób występujących u danej osoby oraz posiadanych stentów, rozrusznika, protez itp. Trzeba także wymienić te schorzenia, które występują w rodzinie. Nie wolno zapominać o przyjmowanych medykamentach, bo mogą wpłynąć na sam zabieg oraz gojenie się operowanego miejsca. Dotyczy to zwłaszcza leków przeciwzakrzepowych (niektóre z nich są łatwo dostępne bez recepty). Te trzeba będzie na jakiś czas odstawić, oczywiście po konsultacji z lekarzem. Trzeba także podpisać zgodę na ingerencję chirurgiczną w swoje ciało.
W dniu zabiegu warto ogolić skórę w miejscu zabiegu, a także wziąć prysznic, dokładnie myjąc mosznę i prącie. W przypadku występowania np. piercingu trzeba go zdjąć. Gdy dana osoba przyjmuje leki, należy je wziąć o zwykłej porze (oprócz przeciwzakrzepowych). Zwykle nie trzeba być na czczo. Kilka dni przed zabiegiem należy odstawić takie leki jak ibuprofen, warfaryna, ketoprofen, aspiryna. Dodatkowo warto przeprowadzić badanie sprawdzające parametry krzepliwości krwi.
Jak przebiega zabieg wazektomii?
Ten zabieg zwykle podlega znieczuleniu miejscowemu. Na początku lekarz podaje odpowiednią dawkę w skórę moszny. Następnie dostaje się do nasieniowodów, by je rozłączyć. Pacjent przez cały czas pozostaje przytomny. Jest to zabieg prosty, ale wymaga bardzo dużej dokładności i doświadczenia. Polega on na zapobieżeniu przedostawania się plemników do nasienia. To metoda dość mało inwazyjna. Sam zabieg mikrochirurgiczny nie jest długi i trwa najdłużej do 30 minut.
Po jego przejściu ilość wytryskiwanego płynu zmniejsza się, ale nieznacznie. Po prostu w ejakulacie nie będzie plemników (po upływie oznaczonego czasu). Są one nadal produkowane, ale organizm je wchłania. Wazektomia zamyka światło nasieniowodów i uniemożliwia przedostawanie się ich do nasienia.
Metoda kanadyjska i klasyczna wazektomia
Są dwie najpopularniejsze metody wykonywania zabiegu pozbawienia drożności nasieniowodów. Jedna to metoda kanadyjska, czyli tzw. bez skalpela, a drugą nazwano total vasectomy (metoda klasyczna). Ta pierwsza jest mniej inwazyjna. Nasieniowód zostaje zlokalizowany przez skórę. Lekarz przy pomocy specjalnego narzędzia rozwarstwia skórę, dostaje się do niego i nakłada zacisk. Może też uniedrożnić go przy pomocy elektrokoagulacji igłowej blisko gruczołu krokowego. Specjalista następnie wyprowadza powrózek nasienny poza osłonkę oraz pozostawia koniec nasieniowodu otwarty. Dzięki temu plemniki będą miały ujście i zostaną wchłonięte przez organizm, podobnie jak to ma miejsce w przypadku zachowywania celibatu.
Natomiast zabieg tą drugą metodą klasyczną, obecnie rzadziej wykonywany, odbywa się poprzez niewielkie nacięcie skóry skalpelem. Następnie należy zlokalizować nasieniowód i usunąć jego niewielką część chirurgicznie. Kolejnym krokiem jest zabezpieczenie końcówek oraz ich elektrokoagulacja. Końce nasieniowodu mogą zostać także połączone za pomocą specjalnych klipsów. Dzięki temu ich światło będzie przerwane. Nakłada się małe opatrunki i zabieg jest ukończony.
Wazektomia – kiedy można współżyć po zabiegu?
Po wazektomii pacjent wraca do swojego normalnego życia. W dniu zabiegu należy jedynie nosić obcisłe slipy. Niektórzy stosują też środki przeciwbólowe, zalecone przez lekarza. Jednak najważniejszym pytaniem, jakie zadają pacjenci, jest „kiedy można współżyć po zabiegu wazektomii”? Zastanawiają się oni także nad tym, czy przyjemność z seksu będzie taka sama, jak wcześniej i czy nie wystąpią zaburzenia orgazmu.
Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, to specjaliści zalecają odczekanie ok. 7-10 dni. Należy organizmowi dać czas na odpoczynek i regenerację. Odpowiedź na to drugie pytanie brzmi – intymne chwile mogą być nawet przyjemniejsze niż przed zabiegiem, bo znika strach przed niechcianą ciążą i można się zrelaksować, co – jak wiadomo – wydajnie wpływa na satysfakcję z seksu.
Wazektomia – skutki uboczne
Skutki uboczne wazektomii mogą obejmować następujące objawy:
- ból moszny, jądra lub najądrza, który może się utrzymywać przez kilka dni,
- krew w nasieniu,
- ziarniniaki, czyli grudki spermy o nieregularnych kształtach,
- stan zapalny jądra lub najądrzy,
- rekanalizacja, czyli odtworzenie ciągłości nasieniowodu po jakimś czasie i w konsekwencji powrót płodności,
- choroby immunologiczne, wynikające z ingerencji w organizm,
- nieprzemijający tępy ból w okolicy zabiegu,
- niektóre badania sugerują, że wazektomia zwiększa ryzyko zachorowania na raka prostaty (o 10 proc.), a także nowotwór jądra; jednak nie jest to do końca potwierdzone,
- niewielka blizna w miejscu zabiegu.
Należy pamiętać, że to popularny zabieg i negatywne jego konsekwencje zdarzają się rzadko. Warto rozważyć wszystkie za i przeciw, także w kontekście niezbyt częstych powikłań.
Czy wazektomia jest odwracalna?
Wazektomia jest metodą permanentną, to znaczy trwałą. Jednak nie oznacza to, że nie można ponownie zespolić nasieniowodów, wykonując zabieg mikrochirurgiczny. Taki zabieg nazywa się rewazektomią. Jej skuteczność będzie w dużym stopniu zależeć od:
- wybranej techniki wazektomii i fachowości jej wykonania przez specjalistę,
- jakości nasienia, związanej ze stylem życia danej osoby; im jest wyższa, tym większe szanse na wytrysk z plemnikami zdolnymi do zapłodnienia,
- czasu, jaki upłynął od zabiegu; im dłużej, tym szanse na przywrócenie płodności są mniejsze, a drożność może nie zostać zachowana; co więcej, organizm mężczyzny po długim okresie w niektórych przypadkach potraktuje plemniki jako ciała obce, co czasami skutkuje np. stanem zapalnym.
Jeśli chodzi o skuteczność rewazektomii, to specjaliści są raczej zgodni w ocenie. Niektórzy autorzy piszą o ok. 80, a nawet 90 proc. udanych zespoleń, gdy plemniki znów zaczynają się pojawiać w ejakulacie. W przypadku 15 i więcej lat od zabiegu szanse mogą spaść do 40-60 proc., co wciąż jest wysokim wynikiem. Nie znaczy to jednak, że od razu dojdzie do zapłodnienia. Należy dać organom trochę czasu na adaptację. Z powikłań najczęstsze są krwiaki i pobolewania moszny. Warto wznowić stosunki i zacząć starać się o dziecko już po mniej więcej 3 tygodniach-miesiącu od udanego zabiegu ponownego zespolenia.
Należy dodać, że rewazektomia może być kilkukrotnie droższa niż pierwotny zabieg rozłączenia nasieniowodów. Zabieg także trwa dłużej. Osoba, która się na nią zdecydowała, powinna zapewnić sobie asystę w czasie powrotu do domu. Po rewazektomii można mieć dzieci, jednak nie zawsze. Szansa na zajście w ciążę partnerki wynosi ok. 50-80 proc. Niekiedy uda się udrożnić jeden nasieniowód, a drugi nie. Wtedy także istnieje szansa na potomstwo. Można dodatkowo wcześniej np. zamrozić plemniki.
Czy później można mieć dzieci?
Niektórzy panowie, mimo zapewnień lekarzy, przed planowanym zabiegiem wciąż nie są pewni, czy po wazektomii można mieć dzieci? Nie wiadomo, ilu dokładnie mężczyzn na świecie poddało się temu zabiegowi, ale z przeprowadzonych badań dotyczących skuteczności wynika, że ta metoda antykoncepcji zawiodła w ok. 0-0,15 proc. przypadków. Wywiady z mężczyznami pozwoliły ustalić ryzyko zapłodnienia – to najwyżej 1 na ok. 2000 przypadków.
Warto dodać, że za niechciane ciąże po przerwaniu światła nasieniowodów często odpowiadają sami mężczyźni. Nie zawsze stosują się oni bowiem do ścisłych zaleceń, mówiących o tym, by przez pierwsze miesiące używali dodatkowego zabezpieczenia po wazektomii. A ryzyko ciąży wtedy nadal utrzymuje się na wysokim poziomie.
Skuteczność zabiegu
Specjaliści twierdzą, że omawiany zabieg w bardzo wysokim stopniu chroni przed ciążą. Jest to od 99 do 99,9 proc. Warto jednak pamiętać, że skuteczność wazektomii będzie duża, ale seks bez strachu można uprawiać najwcześniej dopiero po ok. 8 tygodniach. To mniej więcej dwa cykle miesięczne kobiety. Jednak niektórzy muszą poczekać dłużej, nawet do 16 tygodni. Najlepiej będzie zrobić jedno lub dwa badania (w kilkudniowym odstępie czasu) na obecność plemników w ejakulacie.
Badanie ewentualnie można powtórzyć w 12 tygodniu po zabiegu. W międzyczasie należy stosować dodatkowe środki antykoncepcyjne, np. prezerwatywę. Plemniki wyprodukowane wcześniej mogą nadal pozostawać w prostacie i zostać przemieszczone do ejakulatu gotowego do wytrysku. Aby organizm pozbył się już wyprodukowanych i przetransportowanych plemników, potrzebuje od ok. 20 do 40 ejakulacji. Bywają jednak przypadki, w których ich utrata trwa dłużej.
Ile kosztuje?
Panom, którzy się już zdecydowali na zabieg, pozostaje tylko zebrać fundusze. Nie jest on bowiem w Polsce refundowany przez NFZ. Ile kosztuje? Obecnie to kilka tysięcy złotych, w większości miejsc nie więcej niż 2500 zł.
Do tego należy doliczyć kilkusetzłotowy wydatek na konsultacje i ewentualne koszty dojazdu. Takich zabiegów podejmują się tylko specjalistyczne kliniki w większych miastach. Cena wazektomii może dla niektórych być zbyt wysoka (stąd duża popularność rat). Finanse w tym kontekście bywają jednym z argumentów przy rezygnacji z zabiegu.
Biorąc pod uwagę, że to zabieg jednorazowy, po którym mężczyzna do końca życia nie musi myśleć o tym, że partnerka przypadkowo zajdzie w ciążę (z czym wiążą się koszty utrzymania dziecka), nie jest to jednak wygórowany koszt. Najlepiej porozmawiać z wykwalifikowanym lekarzem urologiem oraz dokładnie przemyśleć za i przeciw.
Czy jest legalna?
Panowie mogą mieć wątpliwości, czy wazektomia jest legalna w Polsce, czy też nie. To metoda kontrowersyjna, przez niektórych uważana za nielegalną ze względu na następujący zapis w przepisach prawnych:
Art. 156. [Ciężki uszczerbek na zdrowiu] § 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci: 1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, […] podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. (Art. 156. Kodeksu karnego ー Dz.U.2022.1138, akt obowiązujący, wersja od 30 maja 2022 roku).
W tym prawie nie został jednak wyszczególniony zabieg wazektomii. Opinie specjalistów nie pozostawiają wątpliwości. Jeśli pacjent zgadza się na zabieg wykonywany dla jego dobra (by poprawić stan zdrowia, rozumiany jako polepszenie samopoczucia i zredukowanie stresu), a jednocześnie istnieje szansa na jego odwrócenie (powrót płodności), to zabieg taki może być wykonywany.
Warto jeszcze dodać, że w wielu krajach na świecie ta metoda jest uważana za typ antykoncepcji z wyboru i w związku z tym znalazła swoje miejsce w zapisach prawnych, natomiast w innych wykonuje się ją, bo nie została, podobnie jak w Polsce, wyraźnie zakazana w prawie.
Odpowiadając w skrócie: wazektomia jest legalna. Nie należy obawiać się przykrych konsekwencji prawnych w razie jej wykonania.
Wazektomia a erekcja
Wazektomia nie zmniejsza popędu (może nawet go zwiększyć ze względu na zniknięcie ryzyka ciąży). Nie wpływa też na istotne zmiany w erekcji. Jeśli wcześniej mężczyzna osiągał pełny wzwód i prowadził satysfakcjonujące życie intymne, prawdopodobnie będzie tak nadal.
Trzeba pamiętać, że za wzwód odpowiadają właściwie działające układy: naczyniowy, hormonalny i nerwowy. Jeśli wcześniej, przed zabiegiem, występowały problemy, związane tylko ze stresem (ryzyko niechcianej ciąży), to seks może stać się lepszy i częstszy. Gdy tak nie będzie, po konsultacji z lekarzem warto wdrożyć odpowiednie leczenie, np. terapię psychologiczną, środki na potencję. Medykamenty te nie zwiększą możliwości posiadania dziecka. Wazektomia nie jest także przeciwwskazaniem do ich zażywania.
Wazektomia a wytrysk
Podwiązanie nasieniowodów w niewielkim stopniu wpływa na wytrysk. Ilość płynu jest tylko o ok. 1-2 proc. mniejsza niż wcześniej, co będzie praktycznie niezauważalne dla mężczyzny i partnerki.
Dzieje się tak dlatego, że znacznie większą część spermy stanowi woda, białko, ponadto fruktoza, glukoza, hormony, mikroelementy. Po zabiegu zapach i smak płynu z erekcji nie zmieni się, chyba że mężczyzna przejdzie jednocześnie na inny rodzaj odżywiania, np. wegetariański. Ponadto odczuwanie orgazmu przez mężczyznę będzie takie samo jak przed zabiegiem. Nie ujmuje bowiem on panom nic z męskości. Satysfakcja kobiety również zostanie zachowana.
Dlaczego mężczyźni decydują się na ten zabieg?
Do niedawna antykoncepcja nie zaprzątała tak bardzo panów, jak to miało miejsce w przypadku kobiet, jednak teraz to się zmienia m.in. dzięki zabiegom rozłączenia nasieniowodów. Coraz więcej mężczyzn chce mieć wykonany zabieg wazektomii. Decydują się na to z wielu powodów. Niektórzy z nich mają już dzieci i nie planują kolejnych. Inni postanawiają, że nigdy nie zostaną ojcami.
Bywają przypadki, że dana osoba ma chorobę genetyczną, która z dużą pewnością przeniosłaby się na płód. Panowie cierpiący na nowotwór lub inną przypadłość, która może nie rokować długiego życia, także często unikają zapłodnienia. Kolejnym powodem, który zaczyna być coraz bardziej rozpowszechniony, jest szacunek wobec partnerek. Często np. nie mogą one lub nie chcą ze względu na skutki uboczne brać tabletek hormonalnych.
Opinie osób, które już skorzystały
Podwiązanie nasieniowodów zostało już wykonane w milionach przypadków na całym świecie. Opinie o wazektomii są w zdecydowanej większości pozytywne. Pacjenci podkreślają, że zabieg jest praktycznie bezbolesny i szybki. Nie trzeba leżeć w łóżku. Można szybko wrócić do swoich normalnych zajęć. Najważniejsze jest jednak to, że eliminuje on przypadkowe „wpadki”. Dzięki temu łatwiej w pełni poczuć radość płynącą z seksu.
Niektórzy piszą nawet o tym, że w łóżku „pozbyli się hamulców”. By tego doświadczyć, warto odwiedzić doświadczonego specjalistę, który ma już za sobą co najmniej setki takich operacji mikrochirurgicznych. O tym, że są one coraz bardziej popularne w Polsce, świadczy fakt, iż szacunki mówią o nawet kilku tysiącach mężczyzn rocznie ubezpładnianych tylko w samej Polsce.
Mężczyźni po tym zabiegu piszą oni w internecie o tym, że seks daje im (i partnerkom) więcej radości oraz luzu. Decyzja nie jest jednak łatwa. Niemała część panów bowiem krzywi się na samą myśl, że można by cokolwiek zmieniać w ich układzie rozrodczym. Część z nich myśli nawet, że wazektomia to kastracja, co absolutnie nie jest prawdą. Dlatego warto głębiej zainteresować się tym tematem i przeczytać takie artykuły jak niniejszy. Opinie po latach osób, które się zdecydowały na opisywaną ingerencję medyczną, nie pozostawiają jednak wątpliwości co do korzyści. Ten zabieg najczęściej przeprowadzają mężczyźni, którzy już nie chcą mieć więcej dzieci. Wspominają uniedrożnienie nasieniowodów jako bardzo wyzwalające. Nie ma bowiem już potrzeby dłużej być wstrzemięźliwym.
Czy to zabieg tylko dla mężczyzn?
Do niedawna antykoncepcja była raczej domeną kobiet. Odkąd jednak wymyślono podwiązanie nasieniowodów, coraz więcej mężczyzn decyduje się na ten zabieg. Czy istnieje jednak coś takiego, jak wazektomia dla kobiet? Odpowiedź brzmi – nie, jednak mają one inny, ale nieco podobny zabieg, saplingektomię. To podwiązanie jajowodów szwem chirurgicznym i przecięcie ich. Inną odmianą tej mikrochirurgii jest założenie zacisku z tytanu na jajowód, a następnie ich elektrokoagulacja.
Warto jednak spojrzeć na kwestię uniedrożnienia nasieniowodów u mężczyzn z perspektywy pań. Wazektomia dla kobiet oznacza brak strachu przed zajściem w nieplanowaną ciążę. W ten sposób partnerzy dają im znać, że dba o nie i wspólny związek. Dodatkowo wiele kobiet źle się czuje, biorąc tabletki, czy zakładając sobie spiralę, która jest ciałem obcym w organizmie (gra tu rolę czynnik psychologiczny). Niektóre z pań nie mogą tego zrobić z powodów zdrowotnych, więc do niedawna do wyboru zostawała tylko lateksowa prezerwatywa, która może odbierać część przyjemności.
Dlaczego warto się zdecydować?
Każdy z panów, którzy się zdecydowali na ten zabieg, ma swoje powody. Niektórzy mężczyźni podkreślają, że krótko trwająca, praktycznie bezbolesna wazektomia to gest w stosunku do swojej partnerki. Jest niewielką ceną w porównaniu z tym, co kobieta nieraz musi przejść, będąc przez 9 miesięcy w ciąży, nie mówiąc o bardzo wyczerpującym porodzie, bólach obkurczającej się macicy i męczących nocnych karmieniach.
Ktoś inny stwierdzi, że wcale nie chce mieć dzieci. Po zabiegu może zmieniać partnerki i żadna z nich nie zaskoczy go, mówiąc, że jest w ciąży. Niektórzy z kolei decydują się na wazektomię, by nie czuć strachu, który wciąż przeszkadza w intymnych momentach. Jaki będzie Twój powód? Tylko Ty to wiesz.
Argumenty przeciwko
Niektórzy mogą wysuwać argumenty przeciw temu zabiegowi. Podwiązanie nasieniowodów nie zawsze jest zalecane lub możliwe. Warto się dobrze zastanowić nad zabiegiem, gdyż mogą wystąpić psychiczne skutki, np. niechęć do swojego zmienionego ciała. W rzadkich przypadkach także odwracalność nie powiedzie się lub nie będzie możliwa, więc po pochopnie zrobionym zabiegu mogą być problemy z posiadaniem potomstwa.
Kolejny przypadek to nieudana wazektomia. Ma ona miejsce rzadko, np. gdy lekarz nie jest wystarczająco doświadczony. Może być powodem tego, że mężczyźnie przydarzy się niechciane zapłodnienie z przypadkową osobą. Po podwiązaniu nasieniowodów czasami występują kłopoty ze zdrowiem, stany zapalne, ból czy krwawienia.
Takiego zabiegu raczej nie powinni robić młodzi mężczyźni, którzy nie wiedzą, jak ukształtuje się ich przyszłość. W trudnych okresach życia, gdy np. związek przeżywa kryzys, dana osoba ma depresję lub wazektomia jest wynikiem nacisku drugiej strony, a nie świadomego namysłu mężczyzny, również doradzane będzie wstrzymanie pochopnej decyzji.
Gdzie najlepiej wykonać?
Zabieg ten wykonuje się w całej Polsce. Gdzie jednak najlepiej? Poleca się placówki w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Katowicach. Oczywiście i w innym miejscach w naszym kraju znajdziemy odpowiednich fachowców – bazujemy jednak na uzyskanej wiedzy i opiniach.
Centrum Planowania Rodziny w Warszawie to jedno z najnowocześniejszych miejsc, w którym przeprowadza się wazektomię. Nie tylko w skali Polski, ale i całego kontynentu. W Krakowie dobre opinie słyszeliśmy o Medic House, natomiast we Wrocławiu VeritaMed znana jest ze skutecznych zabiegów metodą kanadyjską. W Katowicach z kolei ZdrOva wykonuje zabieg zgodnie z najwyższymi standardami.
Podsumowanie
Opinie o wazektomii są w większości pozytywne. Na świecie zyskuje coraz większą popularność. Wielu panów decyduje się na taki zabieg, także w Polsce, gdzie jest on wykonywany już od początków XXI wieku. Dzięki niemu tzw. wazektomia dla kobiet, czyli bardziej inwazyjna salpingektomia lub inne metody zapobiegania ciąży, np. codzienne branie tabletek antykoncepcyjnych, nie będą już potrzebne.
Prawie każdy mężczyzna, który chce, może go zrobić, bo przeciwwskazania są nieliczne. Warto jednak dobrze przemyśleć decyzję, zwłaszcza gdy się stoi u progu dorosłego życia, choćby dlatego, że o ile cena wazektomii jest na kieszeń przeciętnego Kowalskiego, to już przywrócenie drożności nasieniowodów będzie o wiele droższe i nie wiadomo, czy zaowocuje ciążą u partnerki. Ciekawostka to fakt, że po wykonaniu wazektomii i następnie rewazektomii pierwszy zabieg może zostać wykonany ponownie.