dzidzius
  • Planowanie
  • Ciąża i Poród
  • Niemowlę
  • Maluch
  • Przedszkolak
  • Prawo i finanse
  • Rodzice
  • Kontakt

Archiwa

  • marzec 2023
  • luty 2023
  • styczeń 2023
  • grudzień 2022
  • listopad 2022
  • październik 2022
  • wrzesień 2022
  • sierpień 2022
  • lipiec 2022
  • czerwiec 2022
  • maj 2022
  • kwiecień 2022

Kategorie

  • Ciąża i Poród
  • Maluch
  • Niemowlę
  • Planowanie
  • Prawo i finanse
  • Przedszkolak
  • Rodzice
Dzidzius.pl
  • Planowanie
  • Ciąża i Poród
  • Niemowlę
  • Maluch
  • Przedszkolak
  • Prawo i finanse
  • Rodzice
  • Kontakt
samotna matka dodatki i zasilki
  • Prawo i finanse

Samotna matka – dodatki i zasiłki. Jakie przysługują?

  • 13 lutego 2023
  • dzidzius.pl
Total
0
Shares
0
0
0
5/5 - (1 głosy)

Samotne wychowywanie dziecka to niełatwa sprawa. Rodzic zastanawia się, czy poradzi sobie w pojedynkę? W Polsce najczęściej w takiej sytuacji są kobiety. Muszą pogodzić bycie pełnoetatową mamą z pracą zarobkową. Niekiedy pieniędzy nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich potrzeb. Wtedy z pomocą mogą przyjść dodatki i zasiłki ustalone przez państwo oraz inne formy pomocy. Ile dostaje samotna matka? Jakie są warunki otrzymania pieniędzy?

Spis treści

  • Samotna matka – definicja
  • Samotna matka – dodatki i zasiłki
    • Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka
    • PIT – rozliczenie samotnej matki na preferencyjnych zasadach
    • Ulgi prorodzinne jako dodatki dla samotnej matki
    • Świadczenie 500+ dla samotnych matek
    • Alimenty dla samotnej matki
    • Zwrot kosztów opieki nad dzieckiem
    • Przedszkole – pierwszeństwo w przyjęciu do oraz zwolnienie z opłat
    • Mieszkanie dla samotnej matki
    • Zasiłek celowy dla samotnej matki
  • Samotna matka – dodatki i zasiłki. Podsumowanie

Samotna matka – definicja

Kim jest samotna matka? Aby zostać uznaną za samotną matkę, przede wszystkim konieczne będzie udowodnienie, że nie mieszka się i nie wychowuje dziecka wspólnie z partnerem lub mężem (nie łoży on także na potrzeby dziecka).

W myśl art. 6 ust. 5 ww. ustawy za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności (Pismo Izby Skarbowej IPPB4/415-38/12-4/JK3).

W niektórych przypadkach urzędy sprawdzają fakt samotnego rodzicielstwa. Można je udowodnić, dostarczając odpowiednie dokumenty, np. prawomocny wyrok sądu o rozwodzie albo separacji. Innym świadectwem może być akt zgonu. Samotne matki często są proszone o przedstawienie także oświadczenia o samotnym wychowywaniu dziecka czy też o niewychowywaniu dziecka wspólnie z jego rodzicem, o czym mówi np. art. 150 ust. 2 pkt 1 lit c Ustawy o prawie oświatowym.

Co ciekawe, sam fakt, że osoba samotna zwiąże się z innym partnerem, nie jest jeszcze podstawą do zabrania jej dodatków czy zasiłków lub uniemożliwienia preferencyjnego rozliczania się w formularzu PIT. Wynika to z faktu, że ten mężczyzna może w żadnym stopniu nie uczestniczyć w wychowaniu dziecka.

na jakie dodatki i zasiłki może liczyć samotna matka
na jakie dodatki i zasiłki może liczyć samotna matka? / shutterstock

Samotna matka – dodatki i zasiłki

Na co może liczyć samotna matka? Dodatki obejmują nie tylko pomoc finansową, ale także różne udogodnienia. Są to m.in.:

  • dodatki dla samotnej matki,
  • PIT na preferencyjnych zasadach,
  • ulgi prorodzinne,
  • świadczenie 500+,
  • alimenty,
  • zwrot kosztów opieki nad dzieckiem,
  • pierwszeństwo w przyjęciu dziecka do przedszkola lub żłobka,
  • mieszkanie dla samotnej matki.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek z tego tytułu jest przeznaczony dla matki, ojca lub innego prawnego opiekuna. Warunkiem będzie samotne wychowywanie dziecka z następujących powodów:

  • śmierć drugiego z rodziców,
  • brak wiadomości o tym, kim jest ojciec,
  • oddalenie powództwa o ustalenie świadczenia alimentacyjnego lub niezasądzenie alimentów.

Należy więc dostarczyć odpowiednie dokumenty, potwierdzające któryś z powyższych faktów.

Ile wynosi taki dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka? Obecnie to 193 zł miesięcznie na jedno dziecko. Jeśli samotny rodzic ma więcej dzieci, to ta suma nie może być większa niż 386 zł na wszystkie. Nieco inaczej rzecz się ma, gdy podopieczny jest niepełnosprawny – wtedy dziecko dostanie o 80 zł więcej (do o 160 zł więcej na wszystkie dzieci). Dziecko może pobierać ten dodatek aż do 24 r. ż., jeśli uczy się w szkole, a jego rodzice nie żyją.

Warto zauważyć, iż omawiane sumy są tylko dodatkami dla samotnej matki. Aby je otrzymać, należy się najpierw zakwalifikować do zasiłku rodzinnego.

PIT – rozliczenie samotnej matki na preferencyjnych zasadach

W rozliczeniach PIT za 2022 r. samotna matka będzie mogła skorzystać z ulgi na dziecko. Ustawa o podatku PIT przewiduje możliwość wspólnego rozliczania się z dzieckiem w preferencyjnej formie dla osób, które są samotnymi opiekunami. W razie wątpliwości warto zajrzeć do Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwłaszcza do art. 6., dotyczącego opodatkowania dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci.

By móc skorzystać z takiej ulgi i otrzymać zwrot części zapłaconych podatków, trzeba spełnić ważny warunek. Tylko jeden z rodziców, ten, który faktycznie wyłącznie opiekuje się dzieckiem, może wystąpić o to preferencyjne rozliczenie. Może nim być osoba rozwiedziona, owdowiała, po orzeczeniu separacji, panna (lub kawaler), pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Co ważne, osoba samotnie wychowująca dziecko, która chce się rozliczyć na preferencyjnych zasadach, nie może być opodatkowana m.in.:

  • tzw. podatkiem liniowym,
  • zryczałtowanym podatkiem dochodowym (z wyjątkiem dochodów z prywatnego najmu).

Jak się oblicza podatek w sytuacji wspólnego rozliczania z dzieckiem? Za 2022 r. podatek zostanie ustalony w wysokości podwójnej podatku obliczonego od połowy dochodów osoby rodzica. Można też wykorzystać podwójną wartość kwoty wolnej od podatku. Jeżeli dziecko pracuje, to limit jego zarobków podwyższono obecnie do 16061,28 zł.

samotna matka dodatki i zasiłki
samotna matka zasiłki i dodatki / shutterstock

Ulgi prorodzinne jako dodatki dla samotnej matki

Jeśli dana osoba samotnie wychowuje dziecko, wciąż może skorzystać z ulgi prorodzinnej. Jest to jedno z najczęściej wykorzystywanych przez rodziców praw, jeśli chodzi o roczne rozliczenia PIT. Aby z niej skorzystać, samotna matka jednego dziecka nie może przekroczyć dochodu 112.000 zł. W przypadku podatnika niepozostającego w związku małżeńskim (również przez część roku – np. współmałżonek pozbawiony jest praw rodzicielskich, odbywa karę pozbawienia wolności lub orzeczono separację), kwota ta wynosi 56.000 zł. Jeśli dana osoba ma więcej niż jedno dziecko, podane sumy nie obowiązują. Obecnie limit zarobków dziecka wynosi 16 061,28 zł rocznie, czyli dwunastokrotność renty socjalnej (przy czym jej samej nie włącza się w podaną sumę).

Świadczenie 500+ dla samotnych matek

Świadczenie 500+ dotyczy każdego dziecka, także tego, którym opiekuje się samotna matka. W tym przypadku nie obowiązują kryteria dochodowe, trzeba jednak pamiętać o tym, by terminowo składać kolejne wnioski. Prawo nie jest bowiem nadane raz na zawsze, ale obowiązuje od 1 czerwca do 31 maja następnego roku. Trzeba wiedzieć, że od początku 2022 r. obowiązują nieco inne zasady niż wcześniej. Obecnie to Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest odpowiedzialny za obsługę i rozpatrywanie wniosków oraz przyznawanie świadczenia wychowawczego. Wcześniej zajmowały się tym wydzielone komórki urzędów gmin.

Od 2022 wniosków nie można złożyć inaczej niż tylko drogą elektroniczną przez portal PUE ZUS lub też bankowość elektroniczną. Co więcej, wypłata tego świadczenia odbywa się na wskazany we wniosku rachunek bankowy przelewem. Rodzic jest więc zobligowany do posiadania własnego konta. Wniosek należy składać od 1 lutego do 31 maja roku. Warto więc zapisać sobie daty i odpowiednio wcześniej wypełnić formularz.

Pieniądze może otrzymać ten opiekun (np. samotnie wychowujący dziecko), który faktycznie opiekuje się małoletnim i łoży na niego. Nie jest dozwolone, by oboje – matka i ojciec osobno występowali do ZUS-u o wypłatę świadczenia. 500+ można otrzymywać do czasu ukończenia przez dziecko 18 roku życia, chyba że wcześniej wstąpiło w związek małżeński (kobiety mogą to zrobić po skończeniu 16 lat) lub zostało umieszczone w instytucjach takich jak zakład poprawczy, schronisko dla nieletnich, szkoła wojskowa lub inna o podobnym charakterze, ośrodek wychowawczy, areszt czy zakład karny.

Alimenty dla samotnej matki

Samotna matka ma prawo do alimentów. Jeśli ojciec dziecka żyje i pracuje, co do zasady powinien łożyć na swoje dziecko. Jak je uzyskać? Należy złożyć odpowiedni wniosek w wydziale rodzinnym i dla nieletnich sądu rejonowego odpowiadający miejscu zamieszkania danej osoby. W piśmie powinny być takie dane, jak:

  • przyczyna złożenia pozwu,
  • wysokość alimentów,
  • dane o osobie pozwanej, w tym m.in. jej zawód, wykształcenie czy sytuacja finansowa – to ułatwi określenie wysokości zasądzanej sumy,
  • odpisy aktów stanu cywilnego, np. narodziny dziecka, zgon czy zawarcie związku małżeńskiego.

Ważne, by odpisy pozwu były przygotowane dla każdej ze stron. Osoba występująca z wnioskiem nie musi ponosić żadnych kosztów sądowych. Warto wiedzieć, że art. 7 pkt 5 Ustawy o świadczeniach rodzinnych mówi, że zasiłek rodzinny przyznawany powinien być dopiero po obraniu i wyczerpaniu drogi sądowej o zasądzenie alimentów tego z rodziców, który nie podejmuje się bezpośredniej opieki nad dzieckiem. Wychodzi się bowiem z założenia, że to oboje rodzice powinni w pierwszej kolejności dbać o dobro dziecka i zabezpieczenie jego materialnych potrzeb. Jeżeli sąd oddali ten wniosek, wtedy można się starać o zasiłek rodzinny.

Jeśli ojciec nie chce płacić na swoje dziecko, matka może otrzymać pieniądze z tzw. funduszu alimentacyjnego. Kryterium dochodowe to 900 zł netto na osobę w rodzinie (w okresie świadczeniowym 2022/2023). Co miesiąc można dostać kwotę, która jest orzeczona prawomocnym wyrokiem sądu (jednak nie więcej niż 500 zł na osobę.

Zwrot kosztów opieki nad dzieckiem

Czym jest zwrot kosztów opieki nad dzieckiem? To zrefundowanie (zwykle w części) udokumentowanych kosztów poniesionych w związku z opieką nad jednym lub kilkorgiem dzieci do 7 roku życia. Te pieniądze mogą być wypłacone osobie bezrobotnej, która chce podjąć pracę, lub zostanie skierowana na staż, a nie ma z kim zostawić małoletniego podopiecznego. Obecnie miesięczne przychody nie mogą przekraczać minimalnego wynagrodzenia – w 2022 r. to 3010 zł brutto (2363 zł netto). Natomiast od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 roku wyniesie ono 3490 zł, z kolei od 1 lipca do 31 grudnia 2023 roku – 3600 zł. Zwrot kosztów opieki otrzymuje się nie dłużej niż 6 miesięcy (chyba że staż trwa dłużej). Urzędem właściwym do złożenia wniosku (oraz załączników) jest powiatowy urząd pracy.

samotna matka dodatki
samotna matka dodatki / shutterstock

Przedszkole – pierwszeństwo w przyjęciu do oraz zwolnienie z opłat

Samotna matka może liczyć na to, że jej dziecko będzie miało pierwszeństwo, jeśli chodzi o przyjęcie do placówki państwowej. Dzięki temu będzie mogła łatwiej wrócić do pracy (lub poszukać nowej), np. kilka-kilkanaście miesięcy po porodzie. Aby uniknąć nieporozumień, komisja przyznająca miejsce może niekiedy (choć nie zawsze) zgłosić się np. do burmistrza miasta, czy wójta gminy z pytaniem o to, czy dana osoba naprawdę jest samotnym rodzicem. Łatwo to skontrolować np. sprawdzając adresy zameldowania, zeznania roczne PIT, przeprowadzając wywiad środowiskowy. Warto dodać, pierwszeństwo w przyjęciu do przedszkola nie jest odgórnie ustalonym prawem, ale zapisem, który wprowadzają jedynie niektóre samorządy.

Mają one także prawo wystosować ustawę, zgodnie z którą rodzic może ubiegać się o zwolnienie z opłat (całkowite lub częściowe) w sytuacji, gdy jego dochody są niskie. Podobna sytuacja jest np. z obiadami w szkole, ponieważ dzieci mogą mieć je opłacone przez urząd gminy. Każda gmina ustala własne kryterium dochodowe, więc warto zadzwonić do ośrodka pomocy społecznej i dopytać o szczegóły.

Mieszkanie dla samotnej matki

Dach nad głową to jedna z podstawowych potrzeb każdego człowieka, zwłaszcza samotnych matek wychowujących dzieci. Można starać się o mieszkanie socjalne lub komunalne, gdy jest się w trudnej sytuacji życiowej. Najważniejszym kryterium jest niski dochód osoby, która się o nie ubiega. Przy tym kryterium może być inne w każdej gminie (zostaje ono podane do wiadomości publicznej poprzez uchwałę rady gminy). Więcej informacji można uzyskać, czytając Ustawę z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Decyzja o przyznaniu lokalu jest podejmowana także po rozpatrzeniu indywidualnej sytuacji życiowej kandydata. Im trudniejsza sytuacja, tym łatwiej będzie uzyskać miejsce w kolejce. Aby uzyskać prawo do mieszkania od gminy, samotna matka powinna złożyć wniosek oraz oświadczenie o stanie majątkowym członków gospodarstwa domowego, jak również informację o wysokości dochodów członków gospodarstwa domowego za trzy ostatnie miesiące. Jeśli chodzi o mieszkanie socjalne, to przyznana powierzchnia przypadająca na jednego członka danego gospodarstwa domowego musi wynosić co najmniej 5 metrów kwadratowych. Czynsz za takie lokale jest zazwyczaj bardzo niski, ale standard również może być obniżony.

Zasiłek celowy dla samotnej matki

Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej wprowadziła możliwość przyznania zasiłku celowego. W przypadku samotnych matek może być on wykorzystany np. na zakup ubrań dla dziecka, opału, żywności czy też sfinansowanie pogrzebu np. współmałżonka. Szczegółowe wymogi, dotyczące przyznania tego zasiłku zależą od danej gminy. Kryterium dochodowe obecnie wynosi 600 zł – to dochód w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie. Aby dostać pieniądze, należy napisać podanie do urzędu. Wiele z gmin ma swoje własne formularze, warto więc dopytać o nie w sekretariacie danej placówki.

Samotna matka – dodatki i zasiłki. Podsumowanie

W dzisiejszych czasach często zdarzają się sytuacje, gdy jedno z rodziców zostaje samodzielnym tatą lub mamą. GUS podaje, że tych pierwszych jest w Polsce 2,8 proc. Samotne matki stanowią aż 19,4 proc. wszystkich rodzin. Dodatki dla samotnej matki i innego rodzaju pomoc, m.in. ze strony państwa ułatwi zaspokojenie przynajmniej najbardziej podstawowych potrzeb. Osoby, które mają trudną sytuację, mogą się zwrócić o wsparcie do urzędu gminy, czy do ZUS o 500+. Nie można zapominać o alimentach, każdy bowiem rodzic ma obowiązek utrzymywać swoje dziecko, co stanowi Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Warto zapytać także o dofinansowanie opieki nad małoletnim.

Autor

Iwona Radomska

Z wykształcenia magister pedagogiki ze specjalnością resocjalizacja. Copywriterka i redaktorka z wyboru. Mama sporej gromadki na pełny etat. Interesuje się rozwojem człowieka i przyrodą, kocha zwiedzać. W nielicznych wolnych chwilach pochłania książki, uczy się języków albo uprawia sport. Uważa, że człowiek powinien uczyć się przez całe życie.

Poprzedni artykuł
opole atrakcje dla dzieci
  • Planowanie

Opole – atrakcje dla dzieci

  • 10 lutego 2023
  • dzidzius.pl
Czytaj więcej
Następny artykuł
przemyśl atrakcje dla dzieci
  • Planowanie

Przemyśl – atrakcje dla dzieci

  • 14 lutego 2023
  • dzidzius.pl
Czytaj więcej

Zobacz również

jakie ma prawa ciężarna w urzędzie pracy
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Jakie ma prawa ciężarna w urzędzie pracy?

  • dzidzius.pl
  • 24 stycznia 2023
jak zarobić pieniądze w wieku 13 lat
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Jak zarobić pieniądze w wieku 13 lat?

  • dzidzius.pl
  • 27 grudnia 2022
przedszkole
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Czy można zapisać dziecko do przedszkola w trakcie roku? Wyjaśniamy

  • dzidzius.pl
  • 19 grudnia 2022
przyrodnie rodzeństwo
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Przyrodnie rodzeństwo. Co to znaczy? Kim są brat i siostra przyrodni?

  • dzidzius.pl
  • 16 grudnia 2022
Czy matka ma prawo wiedzieć, gdzie ojciec zabiera dziecko
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Czy matka ma prawo wiedzieć, gdzie ojciec zabiera dziecko?

  • dzidzius.pl
  • 15 grudnia 2022
osoba samotna adopcja dziecka
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Czy osoba samotna może adoptować dziecko? Wyjaśniamy

  • dzidzius.pl
  • 15 grudnia 2022
dzieci a rozwód rodziców
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Dzieci a rozwód. Sytuacja dzieci wobec rozstania rodziców

  • dzidzius.pl
  • 14 listopada 2022
adocja dzieci z afryki
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Adopcja dzieci z Afryki. Jak można pomóc?

  • dzidzius.pl
  • 7 listopada 2022
trzy obowiązki, które prawo nakłada na dzieci
Czytaj więcej
  • Prawo i finanse

Wymieniamy trzy obowiązki, które prawo nakłada na dzieci

  • dzidzius.pl
  • 3 listopada 2022

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Gorące tematy
  • elon musk 1
    Elon Musk – dzieci i żony miliardera
    • 30 marca 2023
  • anoreksja 2
    Co to jest anoreksja? Jak się zaczyna?
    • 28 marca 2023
  • afrykanskie imiona meskie 3
    Afrykańskie imiona męskie. Lista propozycji
    • 23 marca 2023
  • atrakcje dla dzieci wrocław 4
    Wrocław – atrakcje dla dzieci. Co zobaczyć?
    • 21 marca 2023
  • albert einstein 5
    Albert Einstein – dzieci. Życie rodzinne geniusza
    • 16 marca 2023
  • tadeusz sznuk 6
    Tadeusz Sznuk – żona i dzieci
    • 14 marca 2023
  • czeskie imiona 7
    Czeskie imiona. Lista propozycji
    • 9 marca 2023
  • hinduskie imiona 8
    Hinduskie imiona. Lista propozycji
    • 6 marca 2023
Najnowsze komentarze
  1. marta - Starodawne imiona żeńskie. Lista propozycji
  2. marta - Nietypowe imiona męskie. Lista propozycji
  3. Chaeryoung - Koreańskie imiona żeńskie. Lista propozycji
  4. Stonka - Edukacja domowa – wady i zalety okiem pedagoga
  5. serdelica1 - Arytmetyka mentalna – czy warto? Opinie specjalistów
Ostatnie wpisy
  • elon musk
    Elon Musk – dzieci i żony miliardera
    • 30 marca 2023
  • anoreksja
    Co to jest anoreksja? Jak się zaczyna?
    • 28 marca 2023
  • afrykanskie imiona meskie
    Afrykańskie imiona męskie. Lista propozycji
    • 23 marca 2023
Kategorie
  • Ciąża i Poród (34)
  • Maluch (29)
  • Niemowlę (14)
  • Planowanie (40)
  • Prawo i finanse (18)
  • Przedszkolak (23)
  • Rodzice (33)
Dzidzius.pl
  • Planowanie
  • Ciąża i Poród
  • Niemowlę
  • Maluch
  • Przedszkolak
  • Prawo i finanse
  • Rodzice
  • Kontakt
Świat dziecka w jednym miejscu

Wpisz słowo kluczowe i wciśnij ENTER