Wiele par oczekujących dziecka zastanawia się, czy można w prosty sposób wykryć ciążę jeszcze przed wykonaniem testu ciążowego. Po zapłodnieniu komórka jajowa wędruje jajowodem do macicy, w której przez kolejne 9 miesięcy będzie rozwijało się dziecko. Zagnieżdżenie się zarodka to kluczowy proces, który rozpoczyna ciążę. Czy rozpoznanie tego momentu jest możliwe i jakie są objawy zagnieżdżenia zarodka?
Spis treści
Zagnieżdżenie zarodka – na czym polega?
O ile wszyscy przyszli rodzice wiedzą, że do powstania nowego życia potrzeba zapłodnienia komórki jajowej, to jej dalszy los wcale nie jest każdemu dobrze znany.
Podczas zapłodnienia plemnik łączy się z komórką jajową w jajowodzie. Z dwóch komórek rozrodczych matki i ojca powstaje zygota. Następnie w wyniku podziałów komórkowych zygota rośnie, zmieniając się w blastocystę. Ten okres trwa kilka dni, podczas których zarodek przemieszcza się do miejsca docelowego, czyli do macicy.
Implantacja zarodka odbywa się w 1 lub 2 tygodniu po zapłodnieniu, często między 8 a 12 dniem po połączeniu komórki jajowej z plemnikiem.
Implantacja może zajść na przedniej lub tylnej ścianie macicy. W tym czasie zarodek wnika w głąb błony śluzowej macicy (endometrium) i trwale się w niej zagnieżdża.
Od tego momentu rozpoczyna się produkcja ciążowych hormonów w ciele kobiety. Należy do nich m.in. beta hCG (gonadotropina kosmówkowa), którą kobiety często badają w pierwszych tygodniach od prawdopodobnego zapłodnienia, żeby dowiedzieć się, czy zaszły w ciążę.
Zagnieżdżenie zarodka – jak długo trwa?
Rozpoznanie dokładnego momentu implantacji zarodka jest zwykle niemożliwe. Przez kilka dni kobieta może odczuwać różne nietypowe objawy, jednak część przyszłych mam w ogóle ich u siebie nie zauważa.
Czas od zapłodnienia do zagnieżdżenia się zarodka w macicy trwa kilka dni. Migracja blastocysty przez jajowód i jej przylgnięcie do ściany macicy nie są odczuwalne przez kobietę. Zagnieżdżenie się zarodka w macicy następuje ok. 8-9 doby po zapłodnieniu jednak ten proces może trwać nieco dłużej lub nastąpić szybciej, np. już w 6 dniu po zapłodnieniu.
W przypadku kobiet, u których cykl miesięczny trwa 28 dni, można w przybliżeniu wyznaczyć daty kluczowe do rozpoczęcia ciąży:
- Dzień 1 – pierwszy dzień miesiączki.
- Dzień 14 – owulacja.
- Dzień 15 – zapłodnienie (komórka jajowa może być zapłodniona przed ok. 24 godziny po owulacji).
- Dzień 20-24 – implantacja zarodka w macicy.
Daty te są przybliżone i mogą się różnić dla kobiet, których cykle są krótsze lub dłuższe niż 28 dni.
Warto obserwować swoje ciało przez cały miesiąc, by znać objawy towarzyszące różnym fazom cyklu miesięcznego.
Objawy zagnieżdżenia zarodka w macicy
Część kobiet odczuwa rozmaite objawy zagnieżdżenia zarodka w macicy. U innych proces implantacji może być niezauważalny i nie wpływa to w żaden sposób na powodzenie ciąży.
Wystąpienie objawów lub ich brak nie daje pewności o tym, czy zarodek poprawnie połączył się ze śluzówką macicy. Dopiero oznaczenie poziomu hormonów z krwi i badanie USG może dać pewność, że kobieta jest w ciąży.
Jakie odczucia przy zagnieżdżaniu zarodka mogą wystąpić?
- Niewielkie plamienie (krwawienie implantacyjne),
- Delikatne skurcze macicy,
- Tkliwość lub bolesność piersi,
- Mdłości,
- Silna wrażliwość na zapachy,
- Uczucie parcia na pęcherz.
Krwawienie implantacyjne wynika z uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych, które zachodzi przy połączeniu zarodka ze ścianą macicy. Nie da się go pomylić z miesiączką, ponieważ trwa 1-2 dni, jest mniej obfite, a krew nie zawiera skrzepów.
Pozostałe objawy zagnieżdżenia zarodka mogą wystąpić z różnym nasileniem i utrzymywać się kilka dni lub tygodni (jak w przypadku mdłości, które najczęściej towarzyszą ciężarnym przez cały pierwszy trymestr).
Jeśli kobieta współżyła z partnerem w czasie przypadającym na owulację i odczuwa wiele nietypowych symptomów naraz, można przypuszczać, że zarodek zagnieździł się i w jej ciele rozpoczęła się produkcja hormonów ciążowych.
Niektóre kobiety odczuwają bardzo silną tkliwość piersi a zapachy, które do tej pory były dla nich neutralne, zaczynają być nie do zniesienia.
Część kobiet zupełnie tego nie doświadcza i u każdej młodej mamy okres ten może przebiegać nieco inaczej.
Niechciana ciąża – jak sobie radzić?
Nieprawidłowe zagnieżdżenie zarodka
W przypadku prawidłowej implantacji zarodek zagnieżdża się w przedniej, tylnej lub górnej ścianie macicy.
Czasami jednak dochodzi do zagnieżdżenia zarodka w nieprawidłowym miejscu, poza błoną śluzową macicy. Zazwyczaj dochodzi do tego w jajowodzie, rzadziej w obrębie jajnika, szyjki macicy lub w otrzewnej.
W takim przypadku rozwija się ciąża pozamaciczna (ektopowa), która bardzo często kończy się poronieniem.
Nieprawidłowe zagnieżdżenie zarodka skutkujące ciążą ektopową zdarza się niezwykle rzadko i zdrowe kobiety starające się o dziecko nie powinny się tego spodziewać ani obawiać.
Gdy kobieta, która podejrzewa ciążę, zwraca się do lekarza lub położnej, otrzymuje wytyczne, jakie badania wykonać i kiedy zgłosić się na pierwsze USG.
Jeśli pacjentka faktycznie jest w ciąży, to wykonanie kompletu badań daje pewność, że zarodek zagnieździł się w odpowiednim miejscu i wyklucza wystąpienie ciąży pozamacicznej.
Implantacja zarodka a weryfikacja – kiedy zrobić test?
Część kobiet we wczesnej ciąży nie odczuwa żadnych objawów zagnieżdżenia zarodka. Inne mogą mieć zarówno bolesne piersi, jak i doświadczyć krwawienia implantacyjnego oraz odczuwać bardzo silną nadwrażliwość na zapachy.
Co w przypadku, gdy kobieta współżyła z partnerem w czasie owulacji i podejrzewa, że może być w ciąży, a nie odczuwa żadnych nietypowych objawów?
Brak wyraźnych odczuć przy zagnieżdżaniu zarodka wcale nie wyklucza tego, że ciąża się rozpoczęła i w brzuchu kobiety zaczęło rozwijać się dziecko.
W takim przypadku najlepszym sposobem weryfikacji jest wykonanie testu ciążowego. Proste testy dostępne w drogeriach czy aptekach wykrywają hormon ciążowy – gonadotropinę kosmówkową beta hCG, którą zarodek zaczyna intensywnie wytwarzać po zagnieżdżeniu się w śluzówce macicy.
Ponieważ implantacja następuje najczęściej w drugim tygodniu po zapłodnieniu, najefektywniejsze (i zalecane zwykle przez producentów testów ciążowych) jest wykonanie testu w spodziewanym pierwszym dniu miesiączki.
Zapłodnieniu można zapobieć dzięki zabiegowi dla mężczyzn. Wazektomia – co to? Opinie o zabiegu.
Często kobiety nie chcą czekać do tego momentu, niecierpliwią się i wykonują testy ciążowe wcześniej. W takich przypadkach ciąża może zostać wykryta, jeśli zarodek szybko się zagnieździł i użyto bardzo czułego testu. Jednak jeśli wynik wyszedł negatywny, to dobrze jest powtórzyć test po kilku dniach, najlepiej w czasie, w którym kobieta spodziewałaby się miesiączki, czyli mniej więcej 14 dni po stosunku.
