Pierwsze objawy ciąży widoczne są dopiero po jakimś czasie. W pierwszym tygodniu po zapłodnieniu kobieta może nie odczuwać jeszcze żadnych zmian, pomimo że one już zachodzą. Potem mogą pojawić się symptomy świadczące o ciąży, choć mogą być one mylące. Dlatego ważne jest, aby przyszła mama przygotowała się na dziecko i potrafiła rozpoznać, co wskazuje na zapłodnienie. Dużą rolę odgrywają tu wczesna profilaktyka i regularne badania oraz chęć współpracy z personelem medycznym. Istotne znaczenie ma również wsparcie partnera.
Spis treści
Ciąża – jak ją zaplanować?
Zajście w ciążę dla każdej kobiety to duża zmiana w życiu. Rzutuje nie tylko na najbliższe miesiące, ale na całe lata i wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Dlatego każda ciąża powinna być planowana. Można i warto się do niej przygotować, aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji i napięć.
Planowanie ciąży należy rozpocząć od zasięgnięcia porady przedkoncepcyjnej. W jej trakcie lekarz zbierze dokładny wywiad, który będzie miał na celu wyeliminowanie czynników ryzyka planowanej ciąży. Będzie on dotyczył informacji o przebytych chorobach w rodzinie przyszłej mamy, wadach genetycznych i wrodzonych, stratach ciąż, cukrzycy czy nadciśnieniu. Dodatkowo lekarz zapyta o ewentualne wady układu moczowo-płciowego, obecność mięśniaków i przebyte zakażenia. Padnie też pytanie o stosowaną antykoncepcję i leczenie niepłodności. Jeśli kobieta planuje kolejne dziecko, powinna poinformować również o przebiegu i sposobie zakończenia swoich wcześniejszych ciąż i powikłaniach połogu, a także przekazać dane dotyczące urodzonych dzieci (masa ciała, stan pourodzeniowy, ewentualne urazy i wady). Lekarz omówi jeszcze takie czynniki, jak przyzwyczajenia dietetyczne, przyjmowane leki (stałe i doraźne), aktywność zawodową (czynniki ryzyka w pracy) i aktywność fizyczną.
Jeszcze przed zajściem w ciążę przyszła mama powinna zadbać o prawidłowe odżywianie. Odpowiednie przyzwyczajenia jeszcze w tym okresie sprawią, że później łatwiej jej przyjdzie unikać szkodliwych substancji i dostarczać tylko wartościowe składniki. Sposób żywienia matki ma ogromny wpływ na rozwój płodu i zdrowie dziecka w okresie ciąży i karmienia piersią.
Przed planowaną ciążą powinno się unikać palenia tytoniu i stosowania wszelkich używek już kilka miesięcy wcześniej. Jeśli kobieta przestała palić albo pić alkohol dopiero po zapłodnieniu, jej organizm może być jeszcze obciążony szkodliwymi substancjami. Dlatego, gdy pojawią się pierwsze objawy ciąży, może być już za późno z odstawieniem niektórych produktów. Warto też wcześniej zrezygnować z picia nadmiernej ilości kawy (można wypić maksymalnie jedną filiżankę na dobę) i mocnej czarnej herbaty.
Istotne jest spożywanie zdrowych i świeżych produktów, które najlepiej przygotowywać w domu. Rekomenduje się, zwłaszcza na początek ciąży, zażywanie kwasu foliowego, który zapobiega wadom ośrodkowego układu nerwowego dziecka. Warto wyleczyć wszystkie ogniska zapalne organizmu, na przykład w jamie ustnej, gardle, drogach moczowych. Jeśli kobieta cierpi na chorobę przewleką, należy doprowadzić do stabilizacji tej choroby.
Należy też zaplanować zapłodnienie w miesiącach letnich (maj – sierpień) ze względu na o wiele mniejsze ryzyko zakażenia jakimś wirusem. Kolejne miesiące, aż do kwietnia, to czas, gdy odporność zbiorowa jest mniejsza i łatwiej o zakażenie. Trzeba więc unikać kontaktu z chorymi zwierzętami i także chorymi ludźmi.
Jeśli przyszła mama uprawia zawodowo lub nawet hobbystycznie, ale intensywnie jakiś sport (aerobik, fitness), powinna przed zajściem w ciążę ograniczyć wysiłek fizyczny. Jest to ważne, aby nie doszło do zagrożenia poronieniem lub porodem przedwczesnym.
Ciąża – kiedy należy jej się spodziewać?
Planowanie dziecka czasami niesie za sobą duże emocje, dlatego należy ostrożnie potraktować pierwsze objawy ciąży zaraz po zapłodnieniu, bo mogą być one mylące. Czasami po długim okresie starania się o dziecko kobieta może interpretować każdy symptom jako pierwszy objaw ciąży. Z drugiej strony do zapłodnienia może dojść nie zawsze w dokładnie zaplanowanym czasie, co może zaskoczyć parę. Toteż warto opierać się tylko na sprawdzonych metodach wykrywania ciąży.
Objawy ciąży można podzielić na podmiotowe, czyli subiektywne i przedmiotowe. Te pierwsze są tylko domniemane przez kobietę, przypuszczalne i mogą nie wskazywać jednoznacznie na oznaki ciąży. Te drugie dają pewność, bo opierają się na badaniach fizykalnych, biofizycznych lub laboratoryjnych.
Można jednak powiedzieć, że jeśli kobieta jest ogólnie zdrowa i przygotuje się na poczęcie, to jest duże prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Kobieta w wieku pomiędzy 20. a 30. rokiem życia, jako predysponowanym czasie na pierwszą ciążę, może spodziewać się dziecka szybciej niż kobieta w kolejnej dekadzie życia. Jeśli jeszcze nie jest obciążona chorobą genetyczną, czy narządową, jej spodziewany potomek może pojawić się w zaplanowanym terminie.
Ciąża – ogólny opis zmian ciała
Początek ciąży to okres wielkich przemian w ciele ciężarnej. Organizm matki zmienia się, bo przystosowuje się do zwiększonych wymagań związanych ze wzrostem płodu i jego odżywianiem aż do porodu i karmienia piersią włącznie. W tym czasie zachodzą przeobrażenia w całym ciele, a zwłaszcza w narządzie rozrodczym. Już wczesne objawy ciąży sprawiają, że macica powiększa się z 60 g przed ciążą do około 1 kg w okresie okołoporodowym, a jej pojemność wzrasta do 5 l (z początkowych 5 ml). Dochodzi do zasinienia i rozpulchnienia szyjki macicy, pochwy i sromu oraz powiększają się jajniki.
Zauważa się aktywność wydzielniczą gruczołów sutkowych (od około 16. tygodnia ciąży). Piersi powiększają się już po 2. miesiącu ciąży i uwidaczniają się na nich delikatne naczynia żylne. To wszystko zaś ma prowadzić do podjęcia po porodzie procesu laktacji.
Istotne zmiany zachodzą w układzie krążenia. Następuje wzrost objętości krwi, zwiększenie pojemności wyrzutowej serca, częstości jego uderzenia i jego delikatne przemieszczenie. Obniża się nieznacznie ciśnienie tętnicze, ale wzrasta ciśnienie żylne w kończynach dolnych, co może przyczynić się do powstawania żylaków.
Zwiększa się ogólna masa ciała przyszłej mamy, co jest spowodowane głównie zmianami hormonalnymi i gromadzeniem się wody w tkankach. Można zaobserwować narastającą pigmentację skóry, widoczną zwłaszcza w linii środkowej ciała. Również na twarzy mogą pojawić się brązowe plamy.
Stopniowo powiększa się brzuch ciężarnej, co jest spowodowane powiększeniem całego trzonu macicy, który staje się kulisty i przemieszcza do jamy brzusznej. Można to zauważyć zwłaszcza w okresie 16.-22. tygodnia ciąży. Pod wpływem wysunięcia macicy i piersi do przodu zmienia się również statyka ciała, co powoduje przesunięcie jego środka ciężkości. Aby złapać równowagę, ciężarna musi wtedy lekko przechylać się ku tyłowi. Bardziej obciążone mięśnie pleców i brzucha mogą powodować bóle krzyża.
Wszystkie zmiany prowadzą do przyjęcia nowo poczętego dziecka i jego rozwoju. Organizm kobiety dostosowuje się do nowej sytuacji i często jest najlepszym doradcą każdej ciężarnej. Ciało nie kłamie, bo jest pierwszą przestrzenią, w której zachodzi metamorfoza.
Pierwsze objawy ciąży zaraz po zapłodnieniu
W pierwszym tygodniu kobieta może nie odczuwać żadnych zmian. Czasami pierwsze objawy ciąży zaraz po zapłodnieniu przypominają przeziębienie lub infekcję albo zatrucie pokarmowe. Jednak nawet do 10. dnia od poczęcia przyszła mama może nie zauważać niczego nowego w swoim stanie zdrowia. Mimo to pewne zmiany już zachodzą. Pierwsze i późniejsze objawy ciąży to wynik działania estrogenów, progesteronu i gonadotropiny kosmówkowej na gruczoły piersiowe, układ nerwowy i pęcherz moczowy. Jednak przeobrażenia powoli zaczynają się w całym ciele.
Niebagatelną rolę odgrywają emocje. Niekiedy na początku ciąży pojawia się podwyższona temperatura ciała albo spadek energii, ale jeśli jest gorące lato, to czasami winą za swój stan obarcza się pogodę za oknem. Czasami ekscytacja, stres i myślenie życzeniowe zastępują racjonalne myślenie, zwłaszcza jeśli ma dojść do poczęcia pierwszego i długo oczekiwanego dziecka. Warto nie sugerować się jednak emocjami, i po teście, sprawdzić swój stan u lekarza.
Nie każda kobieta jest od razu świadoma wszystkich zmian w swoim ciele. Są one często bardzo subtelne i mogą być objawami jakichś dolegliwości. Uważna obserwacja swojego organizmu, stała kontrola lekarska i zdroworozsądkowe podejście to podstawowe elementy trafnej diagnozy.
Pierwsze objawy ciąży należy interpretować ostrożnie, ale jeśli się powtarzają, należy im się uważnie przyjrzeć. Ich celem jest bowiem dostosowanie ciała kobiety do przyjęcia nowego dziecka. Dlatego można nazwać je przejawami adaptacji organizmu.
Najczęściej wymienia się następujące pierwsze objawy po zapłodnieniu: wzrost temperatury ciała, zatrzymanie miesiączki, nudności i wymioty, omdlenia i zawroty głowy, zaburzenia apetytu, bóle piersi i brzucha, a także senność i zmęczenie. Nie wszystkie muszą się pojawić, a ich intensywność również jest zmienna i zależna od indywidualnych cech każdej kobiety. Jednak, gdy już się pojawią, można nauczyć się łagodzić ich skutki.
Wzrost temperatury ciała
Wiele kobiet uważa, że pierwszym objawem ciąży jest zatrzymanie krwawienia miesiączkowego. Tymczasem najszybsze objawy zapłodnienia występują około 7.-10. dnia od chwili połączenia komórki jajowej z plemnikiem, gdy zachodzi wzrost podstawowej temperatury ciała kobiety (czyli kilka dni wcześniej niż zatrzymanie miesiączki). Temperatura musi utrzymywać się powyżej 37 stopni Celcjusza przez co najmniej trzy tygodnie po jajeczkowaniu. Czasami wzrost ogólnej temperatury jest lekceważony lub po prostu niezauważany, ale jako pierwszy wskazuje na poczęcie dziecka. W takim momencie test ciążowy oparty o pomiar tego wskaźnika może być wiarygodnym źródłem informacji na temat ewentualnego zajścia w ciążę.
Zatrzymanie miesiączki
Wczesne objawy ciąży, które kobieta zwykle zauważa na początku, to między innymi zatrzymanie krwawienia miesiączkowego. Jest to stosunkowo pewny dowód, jednak dotyczy to tylko kobiet, które mają regularną miesiączkę. Jej zatrzymanie może być też wynikiem chorób endokrynologicznych, zaburzeń metabolicznych, długotrwałego stresu oraz czynników psychogennych i leków opioidowych. Ich wykluczenie zwiększa prawdopodobieństwo potwierdzenia ciąży. Z kolei nieregularność krwawienia może prowadzić do błędnych wniosków, toteż i ten symptom nie może przesądzać o fakcie zapłodnienia.
Nudności i wymioty
Pierwsze oznaki ciąży mogą przejawiać się w nudnościach i wymiotach. Pojawiają się one u 50-70% ciężarnych już od 4.-6. tygodnia po zapłodnieniu. Najsilniejsze nudności występują zazwyczaj rano, ale mogą też pojawić się o każdej porze. Do ich sprowokowania przyczyniają się określone zapachy lub pokarmy. Można jednak zapobiegać im poprzez głębokie i powolne oddychanie, choć mają one też swoje dobre strony. Organizm wie, co jest dla niego dobre i w ten sposób pozbywa się trujących substancji. Niekoniecznie trzeba udawać się z tym do lekarza, ale gdy objawy te się nasilają i są długotrwałe, jest to już pewne wskazanie do wizyty. Tak zwane niepowściągliwe wymioty ciężarnych to stan, który wymaga leczenia.
Omdlenia i zawroty głowy
Czasami początek ciąży oznacza zawroty głowy, a nawet omdlenia. Ma to związek z niedokrwistością i nieco niższym ciśnieniem krwi. Aby czuć się komfortowo, warto dostarczać swojemu organizmowi więcej tlenu, wietrząc pokój albo idąc na spacer. Można też, za radą lekarza, stosować suplementację żelaza i innych minerałów zapobiegających tego typu objawom. Gdy doskwierają omdlenia niewskazane jest wykonywanie prac wymagających większego wysiłku, gwałtowne schylanie się, czy wstawanie z łóżka. Trzeba też dodać, że omdlenia mogą wskazywać na coś zupełnie innego, na przykład na jakąś chorobę autoimmunologiczną. Również w takim przypadku nie można tego lekceważyć.
Zaburzenia apetytu
Brak lub zaburzenia apetytu mogą pojawić się w pierwszym trymestrze ciąży. Na takie dolegliwości można stosować zmodyfikowaną dietę, jedząc mniej, ale częściej. Pierwsze objawy ciąży w postaci zaburzeń łaknienia mogą wiązać się również z nieprawidłowym odżywianiem. Ciężarna powinna dostarczać sobie i dziecku wszystkie składniki odżywcze, które dodatkowo są dobrze zbilansowane i dostosowane do jej potrzeb. Porady dietetyczne są ważne, ale równie ważne jest obserwowanie reakcji swojego organizmu i odpowiadanie na nie w adekwatny sposób.
Bóle piersi
Innym pierwszym objawem ciąży jest ból piersi. Pojawia się już około 4. tygodnia ciąży i ma związek z rozwojem tkanki gruczołowej. Brodawki sutkowe i ich otoczki powiększają się i ciemnieją. Niekiedy mogą pojawić się nawet rozstępy, które mogą powodować dodatkowy ból. Nie są one groźne i można pozbyć się ich za pomocą różnych maści. A sam ból można zmniejszyć za pomocą zimnych kompresów (nie bezpośrednich). Jeśli pojawią się jakieś guzki i niepokojące zniekształcenia piersi, warto skonsultować to z lekarzem.
Bóle brzucha
Bóle brzucha to inne wczesne objawy ciąży. Nie jest to zawsze powód do niepokoju i nie musi oznaczać poronienia. Powiększające się narządy rodne mogą sprawiać uczucie pełności jamy brzusznej i podbrzusza. Jednak jeśli pojawiają się dodatkowo krwawienia lub plamienia, należy zasięgnąć porady lekarza, bo takie objawy nie są charakterystyczne dla wczesnej ciąży. Inne bóle, jak kłucia w brzuchu, mogą oznaczać z kolei dolegliwości ze strony wyrostka robaczkowego, jelit lub trzustki. W takim przypadku pomoc medyczna może okazać się niezbędna.
Senność i zmęczenie
Jednym z pierwszych wczesnych objawów ciąży jest również senność i zmęczenie. Podobnie jak przy bólach piersi i brzucha, jest to efekt zmian hormonalnych w ciele kobiety. Zwiększona produkcja krwi może spowalniać krążenie, co w rezultacie objawia się właśnie zmęczeniem i uczuciem senności. Dlatego mama oczekująca na narodziny powinna zadbać o zdrowy, długi sen. Najlepiej, żeby to było co najmniej 9 godzin na dobę. Przydadzą się również krótkie drzemki w ciągu dnia (20-30 min.). Można też oddawać się umiarkowanemu wysiłkowi fizycznemu, który poprawia jakość snu.
Pierwsze objawy ciąży – upewnij się poprzez test
Po jakim czasie pojawiają się objawy ciąży? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Test ciążowy na samym początku może dawać wynik fałszywy, bowiem najszybsze objawy zapłodnienia, które taki test wykrywa, mogą pojawić się nawet po tygodniu.
Aby sprawdzić, czy jest się w ciąży, warto wykonać test. Można to zrobić, udając się do ośrodka zdrowia, gdzie zostanie pobrana krew lub mocz (najpewniejsza metoda). Można go również wykonać samodzielnie w domu, kupując test w aptece. Skuteczność testów jest wysoka, bo wynosi nawet 99,5% (czułość diagnostyczna) oraz 25 mlU/ml (czułość analityczna). Apteczne testy diagnostyczne, ze względu na technikę pomiaru, można podzielić na trzy rodzaje: płytkowy (w postaci kasetki), paskowy i strumieniowy (w postaci flamastra). Jednak ogólny schemat działania jest zawsze ten sam. Każdy test badający mocz ma za zadanie sprawdzić, czy znajduje się w nim hormon hCG, wytwarzany wkrótce po zapłodnieniu. Hormon ten produkowany jest przez komórki tkanki (trofoblastu), z której powstaje łożysko. Jednak trofoblast rozwija się po implantacji zarodka do błony śluzowej macicy, która następuje 6-7 dni po zapłodnieniu. Dlatego test będzie miarodajny, jeśli wykona się go po tym czasie. Pozwoli to na ustalenie, kiedy był początek ciąży.
Warto sprawdzić swój stan testem, który daje stuprocentową pewność wyniku. Niepotrzebne niespodzianki, zwłaszcza na początku, nie przynoszą zazwyczaj niczego dobrego.
Pierwsze objawy ciąży – udaj się do lekarza
Jeśli wczesne objawy ciąży potwierdzą, dzięki testowi, fakt zapłodnienia, należy udać się do lekarza, który przeprowadzi wywiad i konieczne badania. Warto nie odkładać tej decyzji na później, bo im wcześniej zostaną wykryte ewentualne komplikacje, tym szybciej i łatwiej zostaną wyeliminowane lub wyleczone.
Pierwsza wizyta powinna zakończyć się potwierdzeniem zapłodnienia (albo jego niepotwierdzeniem). Jeśli informacja będzie pozytywna, lekarz w badaniu ultrasonograficznym uwidoczni pęcherzyk żółciowy. Konieczne jest wykonanie podstawowych badań krwi obojga rodziców i badań hematologicznych kobiety. Dodatkowo wykonuje się ocenę wskaźników BMI (Indeks masy ciała), którego prawidłowa wartość wynosi 20-25. Przyszła mama na pierwszej wizycie powinna też otrzymać wskazówki na temat postępowania, sposobu odżywiania i zagrożeń dla swojej ciąży.
Warto podkreślić, że młode kobiety (przed 19. rokiem życia), które zaszły w ciążę, muszą szczególnie uważać na swój stan. Ich organizm jeszcze się rozwija i niejako walczy o substancje odżywcze z poczętym dzieckiem. Co więcej takie ciężarne, często z powodu swojego statusu społecznego i otoczenia, wstydzą się mówić o swojej ciąży. To jednak nie powinno zniechęcać je do wizyty lekarskiej. Niebagatelną rolę odgrywają tutaj osoby bliskie przyszłej mamy, które mogą dać jej odpowiednie wsparcie.
Późniejsze objawy ciąży
Późniejsze objawy są niekiedy inne niż wczesne objawy ciąży, choć niektóre, jak senność i zmęczenie mogą pojawiać się nawet przed porodem. W okresie od 16. tygodnia można już mówić o pewnych, a nie tylko prawdopodobnych, symptomach.
Należą do nich, między innymi, wysłuchanie czynności serca płodu. Jeśli lekarz dysponuje dobrej jakości detektorem tętna płodu (aparatem kardiotokograficznym), wysłuchanie czynności serca dziecka jest możliwe już od około 14. tygodnia (u szczupłych kobiet). W przypadku pozostałych ciężarnych jest to możliwe zazwyczaj od 16. tygodnia.
Od około 24. tygodnia (6. miesiąca) ciąży możliwe jest również wyczucie części płodu i jego ruchów. Koniec drugiego trymestru ciąży jest najlepszym czasem, aby zacząć badań sam płód i jego ruchy, ale jedynie dla szczuplejszych ciężarnych. Wreszcie od około 9.-10. tygodnia ciąży można w badaniu USG uwidocznić wyraźne zawiązki kończyn, sznur pępowinowy i pierwsze punkty kostnienia.
Inne objawy ciąży w trzecim trymestrze związane z powiększającym się dzieckiem to, między innymi, bóle kręgosłupa. Zmienia się postawa ciała, pogłębia się lordoza lędźwiowa, a ucisk brzuszka wpływa na struktury miednicy i splot lędźwiowo-krzyżowy. Ból może pojawiać się chwilami lub być długotrwały. Wówczas mogą pomóc umiarkowane ćwiczenia fizyczne, ale dobrze jest skonsultować je z fizjoterapeutą i lekarzem prowadzącym, aby nie zaszkodzić dziecku.
Do kiedy można przerwać ciążę? Medyczne wyjaśnienie
Objawy ciąży mogą zaskoczyć i być czasami źródłem niepokoju. Dzieje się tak zwłaszcza, gdy nie jest ona do końca planowana lub zdarza się w najmniej spodziewanym okresie życia. Pojawiają się wówczas różne myśli, nawet te związane z przerwaniem ciąży.
Dzisiaj w polskim prawie dopuszcza się przerwanie ciąży w dwóch przypadkach. Po pierwsze, gdy stanowi ona zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej. A po drugie, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego. Do niedawna jeszcze polskie prawo dopuszczało przerwanie ciąży w przypadku, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazywały na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu.
Z roku na rok obserwujemy rozwój medycyny, polegający na produkcji nowych leków i wprowadzaniu metod i technik medycznych, które ratują ludzkie życie. Możliwości wyleczenia lub zminimalizowania niekorzystnych czynników zagrażających życiu i zdrowiu kobiety ciężarnej i jej nienarodzonego jeszcze dziecka stają się coraz większe. Pozwala to nie tylko leczyć, ale także zapobiegać różnym schorzeniom. Dlatego z medycznego punktu widzenia przerwanie ciąży w przypadku wad płodu jest dziś nieuzasadnione. Obecnie dzięki biopsji, amniocentezie (inwazyjne badanie prenatalne) i echografii medycyna jest w stanie przewidzieć wady, które mogą prowadzić do narodzin chorego noworodka. Zdrowie i życie dziecka w łonie ciężarnej ratują dziś dobra profilaktyka lub, gdy jest to konieczne, leczenie prenatalne, terapia wewnątrzmaciczna i ostatecznie rehabilitacja.
Bardzo rzadko obserwujemy dziś sytuacje ratowania matki kosztem życia dziecka. Medycyna potrafi dziś na tyle wcześnie rozpoznać różne schorzenia, że takie dylematy są raczej niespotykane. Jeśli jednak dojdzie do takich sytuacji, etyka lekarska nie znajduje uzasadnienia dla „aborcji terapeutycznej”.
Z powyższych powodów nie ma również podstaw medycznych do przerywania ciąży powstałej w wyniku czynu zabronionego. Dlatego medycyna mówi, że ciąży nie można przerwać w żadnym momencie rozwoju płodu. Jest to oparte o liczne dowody naukowe. Na przykład psychiatria, która jest dyscypliną medyczną, potwierdza występowanie chorób psychicznych spowodowanych przerwaniem ciąży. Stąd objawy wczesnej czy późnej ciąży nie muszą prowadzić do niepokoju i niepotrzebnych frustracji.
Pierwsze objawy ciąży a spożywane posiłki i napoje
Poza wspomnianym już prawidłowym odżywianiem w okresie przed ciążą, należy zwrócić szczególną uwagę na dietę na początku ciąży. Pod wpływem przyspieszenia metabolizmu insuliny i zmian w tzw. metabolizmie międzyposiłkowym, kobieta może częściej odczuwać, również w nocy, głód. Nie może to jednak prowadzić do objadania się, zwłaszcza nadmierną ilością słodyczy i innymi wysoko przetworzonymi produktami.
Czasami przyszła mama odczuwa brak apetytu, który jednakże może okazać się dobrym objawem, ponieważ pozwala uniknąć szkodliwe substancje, jak alkohol czy kawa. Wymioty również mogą oczyszczać organizm, ale należy pamiętać, że ich nadmierna ilość prowadzi do utraty masy ciała, odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Trudności te można złagodzić jedząc mniej, a częściej lub stosując do herbaty lud dania imbir. Warto zacząć dzień od małej przekąski i regularnie uzupełniać płyny.
Od początku drugiego trymestru ciąży wzrasta podaż energii, czyli zapotrzebowanie na podstawowe składniki odżywcze, a także witaminy i składniki mineralne (o około 360 kcal). Jednak nie chodzi wyłącznie o ilość tych składników, ale również o ich odpowiednie i wzajemne proporcje. Zaleca się spożywanie pięciu posiłków dziennie w regularnych odstępach i odpowiednie nawadnianie. Należy unikać potraw tłustych, ciężkostrawnych, smażonych czy wędzonych, a jeść więcej warzyw i owoców.
Początek ciąży – ogólne zalecenia
Początek ciąży może nie być łatwym okresem w życiu kobiety. Stres, nieznane reakcje ciała i niespodziewane wizyty w toalecie zmniejszają uczucie codziennego komfortu życia. Dlatego poza przygotowaniem organizmu, jak wprowadzenie odpowiedniej, dobrze zbilansowanej diety i unikanie niepotrzebnych obciążeń związanych z pracą i aktywnością fizyczną, należy zadbać jeszcze o otoczenie i swój komfort psychiczny.
Warto poszukać lekarza i położną, którzy będą mieli wysokie kompetencje, ale których też światopogląd i wizja ciąży oraz porodu będzie odpowiadała naszym potrzebom. Pozwoli to uniknąć nieporozumień, stresu i czasu, który poświęcimy na szukanie nowego specjalisty. Nie można zapominać o wizytach lekarskich już na samym początku. Następnie, około 10.-12. tygodnia należy wykonać badanie ultrasonograficzne, które ma na celu ustalenie dokładnego czasu trwania ciąży i przypuszczalnego terminu porodu (tzw. wiek ciążowy). Wyniki tych badań z pewnością zredukują stres i pozwolą zaplanować rozwiązanie.
Ważne jest też wsparcie najbliższych i lokowanie emocji związanych z ciążą u kobiet, które są doświadczone i mają wiedzę na temat objawów tego wyjątkowego okresu oraz samego porodu. Ich nieocenione rady, pewność siebie i spokój z pewnością podniosą na duchu i zredukują napięcie spowodowane różnymi niewiadomymi.
Początek ciąży a rola wsparcia partnera
Ciąża to duża zmiana w życiu każdej kobiety i zwykle w tym okresie może ona czuć się zdenerwowana, zestresowana i wskutek tego odczuwać różne napięcia w ciele. Początek ciąży, zwłaszcza pierwszej, niesie za sobą również ogrom zmian w funkcjonowaniu przyszłej mamy. Różne dolegliwości, zmiana trybu życia, odejście od dotychczasowej pracy mogą być uciążliwe i trudne. Dlatego tak dużą rolę odgrywa wsparcie otoczenia, a zwłaszcza partnera ciężarnej.
Zadanie, które stoi przed partnerem w tym okresie, to przede wszystkim zapewnienie kobiecie odpowiednich warunków życia. Mężczyzna musi pamiętać, że kobieta może potrzebować wtedy różnych form wsparcia. Mogą one sprowadzać się na przykład do pomocy w czynnościach domowych, typu gotowanie i sprzątanie, ale mogą też wiązać się z załatwianiem różnych formalności lekarskich i urzędowych.
Co więcej, mężczyzna powinien zadbać o dobrostan psychiczny kobiety, i w zależności od jej potrzeb, dawać jej więcej czasu dla siebie, rozmawiać z nią o jej stanie lub w inny sposób poświęcać jej uwagę. Bardzo dobrze sprawdza się wdrożenie pewnych rytuałów. Warto przeznaczać regularnie czas na chwile spędzane razem, chwile relaksu czy chwile samotności. Każda ciężarna, zwłaszcza w początkowym okresie ciąży, potrzebuje wsparcia partnera, by móc cieszyć się dzieckiem i bez przeszkód dotrzeć do szczęśliwego rozwiązania.
Pierwsze objawy ciąży są dla przyszłej mamy niezwykle istotne. Jeśli potwierdzą fakt zajścia w ciążę, przynoszą ogrom zmian. Warto zadbać o siebie już od pierwszych dni, by móc cieszyć się tymi najbardziej niezwykłymi dziewięcioma miesiącami w życiu. Najważniejsze dla każdej mamy są wczesna profilaktyka, regularne badania i wsparcie osób bliskich.
