dzidzius
  • Planowanie
  • Ciąża i Poród
  • Niemowlę
  • Maluch
  • Przedszkolak
  • Prawo i finanse
  • Rodzice
  • Kontakt

Archiwa

  • marzec 2023
  • luty 2023
  • styczeń 2023
  • grudzień 2022
  • listopad 2022
  • październik 2022
  • wrzesień 2022
  • sierpień 2022
  • lipiec 2022
  • czerwiec 2022
  • maj 2022
  • kwiecień 2022

Kategorie

  • Ciąża i Poród
  • Maluch
  • Niemowlę
  • Planowanie
  • Prawo i finanse
  • Przedszkolak
  • Rodzice
Dzidzius.pl
  • Planowanie
  • Ciąża i Poród
  • Niemowlę
  • Maluch
  • Przedszkolak
  • Prawo i finanse
  • Rodzice
  • Kontakt
plagiocefalia u niemowlaka
  • Niemowlę

Plagiocefalia u niemowlaka – przyczyny, leczenie

  • 3 lutego 2023
  • dzidzius.pl
Total
0
Shares
0
0
0
5/5 - (3 głosy)

Rodzice zawsze bacznie obserwują swoje maluchy i zwracają uwagę, czy ich rozwój przebiega prawidłowo. W przypadku malutkich dzieci kształt główki jest jedną z tych kwestii, które spędzają sen z oczu świeżo upieczonych mam. Czym jest plagiocefalia u niemowlaka, czy można jej zapobiec i jak wygląda leczenie?

Spis treści

  • Czym jest plagiocefalia?
  • Plagiocefalia u niemowlaka – przyczyny
  • Leczenie plagiocefalii
  • Plagiocefalia u niemowlaka a SIDS
  • Plagiocefalia u niemowlaka – zapobieganie
  • Skutki nieleczonej plagiocefalii
  • Czy moje dziecko ma plagiocefalię?

Czym jest plagiocefalia?

Plagiocefalia to inaczej skośnogłowie lub zespół spłaszczonej główki. Jest to deformacja kości niemowlęcia, która polega na asymetrycznym spłaszczeniu czaszki.

Noworodek, który przychodzi na świat, musi przecisnąć się przez wąski kanał rodny. Główka dziecka jest w stanie znacznie się odkształcać, co pomaga maluszkowi w czasie porodu. Zazwyczaj czaszka noworodka osiąga symetryczny, owalny kształt już po kilku godzinach od narodzin. Czasem trwa to nieco dłużej, jednak zwykle maksymalnie kilka dni. Kiedy jednak główka dziecka nie nabiera okrągłego kształtu, a rodzice zauważają wyraźną asymetrię i skośność czaszki, warto zgłosić się do pediatry, by ocenił, czy potrzebna jest dalsza diagnoza lub leczenie.

Oprócz plagiocefalii u niemowlaka może występować też brachycefalia, kiedy główka jest spłaszczona symetrycznie od strony potylicznej, oraz dolichocefalia, kiedy czaszka jest wydłużona i spłaszczona po bokach.

Plagiocefalia u niemowlaka – przyczyny

Czaszka małego dziecka składa się z kości, które początkowo są dość miękkie. Pomiędzy kośćmi znajdują się włókniste szwy, które nie są zrośnięte. Dzięki temu główka może tak szybko rosnąć – w ciągu pierwszych 2 lat życia mózg dziecka zwiększa swoją objętość nawet trzykrotnie.

Prawidłowy rozwój niemowlęcia wiąże się z symetrycznie wzrastającą czaszką. Czasami jednak u dzieci pojawia się skośnogłowie. Dlaczego tak się dzieje?

plagiocefalia
co zrobić, gdy dziecko ma spłaszczoną główkę? / shutterstock

Przyczyny plagiocefalii:

  • układanie niemowlęcia w łóżeczku jedynie na plecach, z główką zwróconą w jedną stronę;
  • nieprawidłowe ułożenie dziecka w macicy;
  • wcześniactwo – długotrwałe leżenie w inkubatorze;
  • kręcz szyjny;
  • przedwczesne jednostronne zarośnięcie szwów czaszkowych.

Najczęstszą z przyczyn plagiocefalii jest mechaniczne odkształcenie kości czaszki – tzw. plagiocefalia ułożeniowa. Może być związana z uciskiem na główkę dziecka jeszcze w okresie płodowym, np. spowodowanym małowodziem, towarzystwem bliźniaka lub ułożeniem pośladkowym. Częściej jednak skośna główka pojawia się już po narodzinach, kiedy niemowlę jest układane w łóżeczku do snu wyłącznie na plecach i ma główkę zwróconą zwykle w jedną, tę samą stronę.

Przedwczesne zarastanie szwów czaszkowych nazywa się kraniosynostozą i jest bardzo rzadko występującą wadą wrodzoną. W tym przypadku rodzice nie mają wpływu na kształt główki dziecka, a z pomocą może przyjść leczenie chirurgiczne.

Leczenie plagiocefalii

Leczenie plagiocefalii u niemowlaka nigdy nie powinno odbywać się na własną rękę. W przypadku podejrzenia nieprawidłowości w budowie czaszki dziecka rodzice powinni zgłosić się do pediatry, który oceni, czy deformacja faktycznie występuje. Lekarz może także zalecić dalsze konsultacje, np. u fizjoterapeuty lub ortopedy dziecięcego.

W przypadku rzadko występującej wady wrodzonej, polegającej na przedwczesnym zarastaniu szwów czaszkowych, jedynym sposobem leczenia jest chirurgiczna korekta ułożenia kości czaszki.

Zdecydowanie częściej występuje plagiocefalia ułożeniowa. Jej leczenie polega zwykle na prawidłowym układaniu dziecka do snu, czyli pilnowaniu, by główka niemowlęcia była zwrócona raz na lewą, raz na prawą stronę. Poza tym należy regularnie zapewniać dziecku czas spędzany na brzuszku, aby głowa była całkowicie wolna od ucisku. Noszenie niemowlęcia w pozycji pionowej, czy to na rękach, czy w chuście, także jest zalecane dla dzieci, dotkniętych skośnogłowiem.

Jeśli leczenie spłaszczonej główki podjęto późno, to same zmiany pozycji w czasie snu i noszenie dziecka w pionie mogą nie wystarczyć. W takim wypadku może być konieczne zastosowanie specjalnego kasku ortopedycznego, który zapewnia stały, delikatny nacisk na zdeformowaną czaszkę w miejscu, gdzie główka jest bardziej wystająca. Jednocześnie kask pozostawia wolne miejsce tam, gdzie kości czaszki powinny być bardziej wypukłe i zapewnia przestrzeń potrzebną dla rosnącego mózgu, aby kształtował się prawidłowo.

Plagiocefalia u niemowlaka a SIDS

Niewykluczone, że częste występowanie plagiocefalii u dzieci jest obecnie związane z zaleceniami WHO dotyczącymi śmieci łóżeczkowej (SIDS). Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, by niemowlęta spały wyłącznie na plecach – aż do momentu, gdy samodzielnie potrafią odwracać się z brzuszka na plecy i odwrotnie.

Takie układanie dziecka do snu zmniejsza ryzyko uduszenia poprzez odcięcie dostępu do powietrza u małych niemowląt, które mają jeszcze bardzo słabe mięśnie karku i nie potrafią samodzielnie unieść główki ani zmienić pozycji.

Jak więc pogodzić te dwie kwestie, aby zapewnić maluchowi zarówno bezpieczny sen, jak i kształtną główkę? Warto zwracać uwagę na to, by nie układać niemowlaka zawsze z głową zwróconą w jedną stronę, a w czasie aktywności nie wozić go zbyt często w wózku ani nie kłaść na plecach na macie. W zamian należy zapewnić maluszkowi dużo czasu na brzuszku i w ramionach opiekunów.

spłaszczona główka niemowlaka
jak rozpoznać plagiocefalię u niemowlęcia? / shutterstock

Plagiocefalia u niemowlaka – zapobieganie

Czy plagiocefalii u niemowlaka da się zapobiec? W większości przypadków tak. Warto trzymać się wytycznych WHO o układaniu dziecka do snu na plecach, jednak zwracając uwagę na to, by główka dziecka była zwrócona raz w lewo, raz w prawo.

Gdy dziecko jest w fazie aktywności, nie trzeba pozostawiać go w łóżeczku w pozycji na plecach – a jeśli tak, to warto pamiętać, że maluch zwykle zwraca głowę w kierunku źródła dźwięków, tam, gdzie toczy się życie rodzinne. Dlatego, jeśli łóżeczko stoi przy ścianie, to warto zmieniać dziecku pozycję, by nie patrzyło wciąż w jedną stronę.

Długie spacery w wózku także sprawiają, że główka grawitacyjnie naciska na powierzchnię gondoli. Dlatego, jeśli występuje spłaszczenie czaszki, czy to skośne, czy tylne, lepiej jest nosić dziecko w chuście – przynajmniej od czasu do czasu.

Kiedy dziecko nie śpi, dobrze jest angażować je w aktywności, podczas których na główkę nie oddziałuje żaden nacisk mechaniczny. Można kłaść bobaska na własnym brzuchu twarzą do siebie, co dostarcza dziecku cennych bodźców wzrokowych i sprzyja budowaniu więzi. Noszenie malucha w różnych pozycjach także pozwala główce rosnąć we właściwy sposób i pozwala na niwelowanie ewentualnej asymetrii.

W czasie, gdy dziecko jest obudzone, można kłaść je w łóżeczku lub na macie na brzuszku. Jeśli lubi tę pozycję, może spędzać w niej bezpiecznie wiele czasu w ciągu dnia (oczywiście pod nadzorem dorosłych). Warto położyć się naprzeciwko dziecka na podłodze lub ułożyć wokół niego zabawki, po które z czasem zacznie sięgać.

Skutki nieleczonej plagiocefalii

Czasami rodzice spotykają się z opinią, że plagiocefalia u niemowlaka to normalne zjawisko, z którego się wyrasta. O ile opiekunowie zapewniają maluchowi różnorodne pozycje, to często tak właśnie jest, jednak nie można uznać tego za regułę.

Pogłębiająca się plagiocefalia u dziecka staje się nieodwracalna, jeśli nie podejmie się żadnej interwencji. Skośna główka niemowlęcia po zarośnięciu szwów czaszkowych i pełnym ukształtowaniu szkieletu pozostanie z dzieckiem już na zawsze, aż do dorosłości.

Spłaszczona główka może się wiązać z asymetrią twarzy, która może być wyraźna na pierwszy rzut oka i powodować trudności społeczne w dzieciństwie oraz na późniejszych etapach życia. Wpływ plagiocefalii na rozwój mózgu nie jest dostatecznie zbadany. Nietypowy kształt głowy może wiązać się z niską samooceną i obniżeniem nastroju, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych dotkniętych tym problemem.

Czy moje dziecko ma plagiocefalię?

Życie młodych rodziców obfituje w wiele niepewności, związanej z tym, czy dziecko rozwija się prawidłowo. W obecnych czasach na rynku znajduje się zatrzęsienie produktów dla dzieci, które rodzice mogą uważać za konieczne do zapewnienia niemowlęciu prawidłowego wzrostu.

Przykładem takiego produktu jest poduszka z wgłębieniem lub otworem na środku, mająca zapobiegać spłaszczonej główce. Nie ma dowodów potwierdzających, że takie poduszki pomagają formować prawidłowy kształt czaszki, są natomiast niezgodne z zaleceniami WHO dotyczącymi zapobiegania SIDS. Światowa Organizacja Zdrowia wyraźnie komunikuje, że w łóżeczku dziecka nie powinny znajdować się poduszki ani inne elementy pościeli, mogące stwarzać zagrożenie uduszenia.

Jeśli więc rodzice mają podejrzenie, że ich dziecko może mieć plagiocefalię, najlepiej jest umówić się na wizytę do pediatry lub lekarza rodzinnego, który fachowo oceni kształt głowy dziecka. Podczas rutynowych bilansów zawsze mierzy się obwód główki niemowlęcia, dlatego jeśli coś budziłoby zastrzeżenia lekarza, rodzice na pewno dowiedzieliby się o tym w czasie wizyty.

Nie warto ulegać panice, kiedy ktoś spoza bliskiej rodziny mówi, że maluch powinien spać na poduszce z dziurką, bo inaczej będzie miał płaską głowę. Dobrze jest natomiast zapobiegać plagiocefalii u dziecka poprzez częste tulenie w ramionach, noszenie w chuście i układanie w pozycji na brzuszku. Te elementy wspierają harmonijny rozwój dziecka w wielu aspektach i na pewno przyniosą maluchowi mnóstwo korzyści.

Autor

Katarzyna Turzańska-Pietras

Mama dwóch rozbrykanych chłopców. Z wykształcenia ornitolożka, z zawodu copywriterka, zakochana w pisaniu na interesujące tematy. Fascynuje ją rozwój człowieka – zarówno ten dotyczący dziecka, które rośnie i zmienia się, jak i rozwój osobisty w okresie dorosłości.

Poprzedni artykuł
czego nie jeść karmiąc piersią
  • Rodzice

Czego nie jeść karmiąc piersią? Obalamy mity

  • 1 lutego 2023
  • dzidzius.pl
Czytaj więcej
Następny artykuł
cytaty o dzieciach
  • Rodzice

Cytaty o dzieciach

  • 6 lutego 2023
  • dzidzius.pl
Czytaj więcej

Zobacz również

odruch moro
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Odruch Moro

  • dzidzius.pl
  • 1 grudnia 2022
ile powinno przybierać na wadze niemowlę
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Ile powinno przybierać na wadze niemowlę?

  • dzidzius.pl
  • 28 listopada 2022
jak sprawdzić, czy noworodek słyszy
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Jak sprawdzić, czy noworodek słyszy?

  • dzidzius.pl
  • 24 listopada 2022
ciekawostki o noworodkach
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Jakiej kości nie ma noworodek? Ciekawostki o niemowlakach

  • dzidzius.pl
  • 17 listopada 2022
zęby mleczne
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Ile zębów mlecznych ma zdrowe dziecko? Jak o nie dbać?

  • dzidzius.pl
  • 21 października 2022
obiady dla niemowlaka
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Obiady dla niemowlaka

  • dzidzius.pl
  • 17 października 2022
czy niemowlę może spać na brzuszku
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Czy niemowlę może spać na brzuchu?

  • dzidzius.pl
  • 14 października 2022
rosół dla dziecka
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Rosół dla dziecka. Od kiedy można i czy warto?

  • dzidzius.pl
  • 6 września 2022
katar przy ząbkowaniu
Czytaj więcej
  • Niemowlę

Katar przy ząbkowaniu

  • dzidzius.pl
  • 5 września 2022

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Gorące tematy
  • elon musk 1
    Elon Musk – dzieci i żony miliardera
    • 30 marca 2023
  • anoreksja 2
    Co to jest anoreksja? Jak się zaczyna?
    • 28 marca 2023
  • afrykanskie imiona meskie 3
    Afrykańskie imiona męskie. Lista propozycji
    • 23 marca 2023
  • atrakcje dla dzieci wrocław 4
    Wrocław – atrakcje dla dzieci. Co zobaczyć?
    • 21 marca 2023
  • albert einstein 5
    Albert Einstein – dzieci. Życie rodzinne geniusza
    • 16 marca 2023
  • tadeusz sznuk 6
    Tadeusz Sznuk – żona i dzieci
    • 14 marca 2023
  • czeskie imiona 7
    Czeskie imiona. Lista propozycji
    • 9 marca 2023
  • hinduskie imiona 8
    Hinduskie imiona. Lista propozycji
    • 6 marca 2023
Najnowsze komentarze
  1. marta - Starodawne imiona żeńskie. Lista propozycji
  2. marta - Nietypowe imiona męskie. Lista propozycji
  3. Chaeryoung - Koreańskie imiona żeńskie. Lista propozycji
  4. Stonka - Edukacja domowa – wady i zalety okiem pedagoga
  5. serdelica1 - Arytmetyka mentalna – czy warto? Opinie specjalistów
Ostatnie wpisy
  • elon musk
    Elon Musk – dzieci i żony miliardera
    • 30 marca 2023
  • anoreksja
    Co to jest anoreksja? Jak się zaczyna?
    • 28 marca 2023
  • afrykanskie imiona meskie
    Afrykańskie imiona męskie. Lista propozycji
    • 23 marca 2023
Kategorie
  • Ciąża i Poród (34)
  • Maluch (29)
  • Niemowlę (14)
  • Planowanie (40)
  • Prawo i finanse (18)
  • Przedszkolak (23)
  • Rodzice (33)
Dzidzius.pl
  • Planowanie
  • Ciąża i Poród
  • Niemowlę
  • Maluch
  • Przedszkolak
  • Prawo i finanse
  • Rodzice
  • Kontakt
Świat dziecka w jednym miejscu

Wpisz słowo kluczowe i wciśnij ENTER