Katar przy ząbkowaniu jest dla rodziców pierwszym sygnałem zwiastującym chorobę. Jednak przeważnie wraz z przebiciem mleczaka, katar ustępuje. Z artykułu dowiesz się, jak wygląda katar przy ząbkowaniu i jak go leczyć.
Spis treści
Katar przy ząbkowaniu – jak rozpoznać?
Mleczne zęby pojawiają się około szóstego miesiąca życia dziecka. Jednak każdy niemowlak jest inny. Dzieci mogą ząbkować już od drugiego miesiąca życia, a czasami na pierwszy mleczny ząb trzeba czekać do roku. Zdarzają się też przypadki, że dzieci rodzą się z częściowym uzębieniem. Warto się wtedy skonsultować z doświadczonym stomatologiem.
Gdy niemowlę staje się rozdrażnione, bardziej płaczliwe, ma mniejszy apetyt i podwyższoną temperaturę ciała, można się domyśleć, że niebawem przebije się pierwszy ząbek. Kolejne, charakterystyczne objawy ząbkowania to rozpulchnione, zaczerwienione dziąsła i katar.
Katar przy ząbkowaniu – jak wygląda?
Zazwyczaj katar przy ząbkowaniu nie powinien być powodem do niepokoju. Jednak rodzice muszą bacznie obserwować niemowlaka, ponieważ powikłaniem kataru może być nawet zapalenie ucha. Jeśli pojawi się gorączka (temperatura powyżej 38 stopni) przy ząbkowaniu, lepiej skonsultować to z pediatrą. Katar podczas wyżynania się zębów mlecznych jest przezroczysty, lejący i dosyć obfity.
Katar przy ząbkowaniu – ile trwa?
Ząbkowaniu mogą towarzyszyć niespokojne noce, problemy ze snem i podwyższona temperatura. Normalnym zjawiskiem jest też katar i kaszel przy ząbkowaniu. Spływająca wydzielina, po ścianie gardła podrażnia je, a kaszel jest naturalnym odruchem, by się go pozbyć. Jeśli katar jest wodnisty – taki jak na początku każdej infekcji i trwa do tygodnia, to nie ma powodu do zmartwienia.
Przyczyny kataru podczas ząbkowania
Każde dziecko przechodzi inaczej przez ząbkowanie. Ten proces może trwać nawet do 3. roku życia. Według badań nie ma związku między wyżynaniem się zębów a pojawieniem się przewlekłego kataru u dzieci. Jednak wielu pediatrów sugeruje, że podczas ząbkowania, może być obniżona odporność.
Gdy niemowlęta swędzą opuchnięte dziąsła, często wkładają do buzi niekoniecznie czyste przedmioty oraz swoje rączki. Zwiększa się przez to ryzyko wystąpienia infekcji u takiego malucha. Mechaniczne pocieranie i ból zwiększają produkcję śliny, która ma przynieść ukojenie dziecku. Jednak jej nadmiar może spływać do gardła i powodować męczący kaszel.
Katar przy ząbkowaniu a choroba – jak je odróżnić?
Niemalże każda infekcja rozpoczyna się wodnistą, przezroczystą wydzieliną, która jest typowa dla ząbkowania. Rodzice zastanawiają się, ile trwa katar przy ząbkowaniu? Kiedy należy się udać do lekarza? Jeśli zauważysz, że wydzielina staje się bardziej gęsta, a maluch ma problem z odkrztuszaniem jej i charczę, warto się zwrócić o pomoc do pediatry.
Lekarze zwracają uwagę na o, że wokół wyżynającego zęba toczy się aktywny stan zapalny, co może być przyczyną kataru podczas ząbkowania. Jednak zbyt wysoka i ciężka do zbicia temperatura, powinna od razu zapalić czerwoną lampkę. To ciężki czas, często pełen nieprzespanych nocy, bo niemowlę częściej zgłasza się do piersi, jednak trzeba zachować zdrowy rozsądek i czujność.
Im mniejsze dziecko, tym krótsze ma węższe i krótsze drogi oddechowe, co stwarza większe ryzyko infekcji. Na dodatek niemowlęta nie mają jeszcze dobrze wykształconych mechanizmów odpornościowych.
Jeśli chcesz wspierać odporność niemowlaka, buduj ją naturalnie. Oto kilka wskazówek:
- Wychodźcie na spacer każdego dnia. Nie ma złej pogody, jest tylko złe dobrane ubranie dla dziecka. Jedynym przeciwskazaniem do wychodzenia na świeże powietrze jest gorączka.
- Nie przegrzewaj dziecka. W Polsce dosyć często nadal można zobaczyć dzieci nieodpowiednio ubrane do pogody. Wciąż pokutuje mit zakładania czapeczki, niezależnie od temperatury na zewnątrz.
- Zadbaj o dobrze zbilansowaną dietę bogatą w żelazo i witaminy C i D.
- Po roku można podawać dziecku olej z czarnuszki, który doskonale wpływa na odporność.
Leczenie kataru podczas ząbkowania
Katar przy ząbkowaniu może dodatkowo pogarszać samopoczucie maluszka, więc warto mu w tym pomóc. W pokoju gdzie przebywa maluch, powinna być odpowiednia temperatura – w ciągu dnia między 20, a 22 stopnie Celsjusza, a w nocy analogicznie o dwa stopnie mniej. Trzeba także sprawdzać poziom nawilżenia powietrza. Gdy będzie za suche, niemowlę może mieć objawy podobne jak w czasie infekcji.
Nie rezygnuj także ze spaceru. Katar przy ząbkowaniu nie jest przeciwskazaniem do wychodzenia z domu. Dziecko powinno mieć możliwość oddychania świeżym powietrzem, które przyniesie mu ukojenie.
Inhalacja
Oczywiście nie można zapominać o inhalacjach z soli fizjologicznej. Najlepiej nebulizację przeprowadzać trzy razy dziennie. To doskonałe nawilżenie dróg oddechowych. Wystarczy wlać do inhalatora – pneumatycznego lub siateczkowego ok. 2,5-3 ml soli fizjologicznej i po włączeniu urządzenia zbliżyć maseczkę do dróg oddechowych dziecka. Po tym zabiegu wydzielina w nosku jest doskonale rozrzedzona i można przejść do odciągania noska. Najlepiej się sprawdzi oczywiście aspirator podłączany do odkurzacza. Jeśli boisz się, użyć go u niemowlaka, można spróbować aspiratora ręcznego lub elektrycznego. Po wyczyszczeniu dróg oddechowych należy jeszcze nawilżyć nosek solą fizjologiczną lub morską, by nadmiernie nie wysuszyć śluzówki nosa.
Nawodnienie organizmu
Podczas kataru nie można zapominać o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Niemowlęta do 6. miesiąca życia, niezależnie czy są karmione piersią, czy mieszanką powinny dostawać pokarm na żądanie. Jeśli dziecko jest karmione piersią, nie ma potrzeby przepajania wodą. Z mlekiem modyfikowanym sprawa jest bardziej kontrowersyjna. WHO zaleca karmienie wyłącznie mlekiem modyfikowanym przez pierwsze półrocze życia niemowlaka. Jednak podczas choroby maluch może pić mleko częściej, ale małymi porcjami. Można rozważyć podanie zwykłej, przegotowanej wody w butelce. Katar spływający do nosa może utrudniać ssanie, dlatego ważna jest toaleta noska przed każdym karmieniem.
Często przy wyżynaniu górnych zębów, dzieci mają większy katar. Może to mieć związek z bliskim położeniem zatok. Z kolei za najbardziej bolesne wyżynanie się zębów przyjmuje się trójki, choć wszystkie trzonowce są duże i towarzyszy im spore pęknięcie dziąsła, co również może być bardzo bolesne dla maluszka.
Zimny gryzak
Ząbkującemu dziecku możesz też ulżyć, podając zimny, twardy gryzak. Będzie on bardziej higieniczny niż brudne rączki, czy inne napotkane przez malucha rzeczy, które wkłada sobie do buzi. Zmniejsza to ryzyko nad każenia w obrębie dziąsła, a co za tym idzie – potencjalnej infekcji. Jeśli dziecko ma już rozszerzaną dietę, można mu zaproponować zimną marchewkę, czy zmrożonego arbuza. To z pewnością uśmierzy ból na jakiś czas.
Gdy dziąsła są opuchnięte, dzieci mogą mieć mniejszy apetyt i odmawiać niektórych potraw. Warto proponować schłodzone jogurty, kaszki, placki. Produkty o dosyć miękkiej konsystencji, które nie będą drażnić obolałego dziąsła.
Żel na ból i stany zapalne
W apteczce warto mieć w zanadrzu żel na ząbkowanie, który ma działanie nie tylko przeciwbólowe, ale i przeciwzapalne. Używając go, jest mniejsze ryzyko powikłań przy ząbkowaniu – infekcji. Wybierając żel dla niemowlaka, spójrz na skład. Niektóre preparaty zawierają lidokainę, której nie można przedawkować. To substancja, która może nie tylko znieczulić dziąsła, ale i gardło, co grozi zadławieniem, a czasami nawet zgonem dziecka. Dlatego trzeba pilnować ilości zalecanych dawek. Wybierając żel, warto też zwrócić uwagę na smak. Słodkie smaki będą łatwiejsze do zaaplikowania maluchowi.
Gdy dziecku bardzo dokucza ząbkowanie, podaj lek przeciwbólowy w syropie. Pamiętaj, żeby miał też działanie przeciwzapalne, by nie doszło do infekcji.
Kiedy udać się do lekarza?
Gdy niemowlę ma wodnistą wydzielinę z nosa, nie panikuj. To nie musi od razu oznaczać choroby. Jeśli katar ustąpi w ciągu tygodnia, nie ma się czym zamartwiać, ale jeśli pojawi się gorączka przy ząbkowaniu powyżej 38 stopni, należy udać się na konsultację.
Niepokojący powinien być także kaszel mokry i gęsta, zielona wydzielina z nosa. Może to świadczyć o jakimś zakażeniu bakteryjnym i lepiej szybko skonsultować to z pediatrą. Z kolei przewlekły katar może być oznaką alergii u dziecka. Lekarz zaleci zrobienie testów alergicznych i przepisze niezbędne leki.